තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණය
තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණය
තොරතුරු (Information)
- දත්ත අවශ්‍ය අකාරයට අර්තවත් ලෙස සකස් කර ගත් විට ඒවා තොරතුරු ලෙසින් හැඳින්වේ.
සන්නිවේදනය (Communication)
- දෙදෙනෙක් හෝ දෙපිරිසක් අතර සිදුවන තොරතුරු හුවමාරුව සන්නිවේදනය නම් වේ.
තාක්ෂණය (Technology)
- විද්‍යාවේ දියුණුව තුළින් බිහිවී ඇති සියළු දේ තාක්ෂණය නම් වේ.
දත්ත එක්රැස් කිරීම හා එම දත්ත අර්තවත්ව සකස් කිරීම තුළින් තොරතුරු ලබා ගැනීම හා එම තොරතුරු එකිනෙකා අතර හුවමාරු කර ගැනීම සඳහා යොදා ගනු ලබන තාක්ෂණය තොරතුරු හා සන්නිවේදන තාක්ෂණය නම් වේ.
මෙය ඉංග්‍රිසි භාෂාවෙන් Information Communication Technology වශයෙන්ද කෙටියෙන් ICT නැත හොත් IT වශයෙන්ද හැඳින්වේ.
දත්ත (DATA)
වෙන් වෙන් වශයෙන් ගත් විට අර්ථයක් ලබා දීමට අපොහොසත් අංක,වචන,රූප,ශබ්ද,සලකුණු හා විවිධ අකාරයේ සිදුවීම් දත්ත වශයෙන් හැඳින්වේ.
උදාහරණ
- අප පංතියේ සිසුන්ගේ නම් හා ඔවුන් විෂයයන් කිහිපයක් සඳහා ලබා ගත් ලකුණු පහත පරිදි සඳහන් කර තැබුව හොත් ඉන් අපට කිසියම් නිගමනයකට ළඟාවිය නොහැකි වේ ලක්ෂාන් 74 32 43 ගයාන් 65 43 28 රුක්ෂාන් 78 88 74
- ඔබ නිවසේ සිටින විට ඔබට ඇසෙන කුරුළු හඬක් කුමන කුරුල්ලකුගේ ද යන්න හඳුනා ගත නොහැකි නම් එය ද දත්තයක් වේ
දත්ත පිහිටිය හැකි අකාර -
* ලිඛිත සටහන් ලෙස (text)
1 අකුරු (අ ඇ a b c)
2 ඉලක්කම් (1 2 3 0)
3 විශේෂ සංකේත (@ $ % + - )
* ශ්‍ර‍ව්‍ය අකාරයෙන් (AUDIO)
* දෘෂ්‍ය අකාරයෙන් (VISUAI)
දත්ත වර්ගීකරණය
* ප්‍රමාණාත්මක දත්ත
සංඛ්‍යාත්මක අනුපිළිවෙලකට දැක්විය හැකි හා ගණිතමය කටයුතු සඳහා යොදාගත හැකි දත්ත මෙලෙස හැඳින්විය හැක
* ගුණාත්මක දත්ත
සංඛ්‍යාත්මකව ඉදිරිපත් කළ නොහැකි ගඳ සුවඳ වර්ණ ශබ්ද හැඩ වැනි කිසියම් ගුණාංගයක් පෙන්වීමට යොදා ගත හැකි දත්ත මෙලෙස හැඳින්වේ
තොරතුරු (INFORMATION)
අමු දත්ත (Raw data) සැකසීමෙන් ලබා ගන්නා අර්තාන්විත දත්ත (Meaningful Data) තොරතුරු වශයෙන් හැඳින්වේ.
තොරතුරු වල සුවිශේෂිතා
කිසියම් තොරතුරක් අප විසින් අදාල කාර්යයක් සඳහා යොදා ගන්නා විටදී එම තොරතුරු වල තත්වය (Quality) / වැදගත්කම/ගුණාත්මක බව අප විසින් සැලකිල්ලට ගත යුතු වේ. එවැනි තොරතුරක ගුණාත්මක බව පෙන්වීම සඳහා යොදා ගන්නා ලක්ෂණ කිහිපයක් පහත දැක්වේ
1 තොරතුරක් සෑම විටම අදාල කාර්යය සඳහා උචිත/අදාල විය යුතුය
2 තොරතුරක් සෑම විටම අදාල කාර්යය සඳහා ප්‍ර‍මාණවත් විය යුතුය
3 තොරතුරක් සෑම විටම අදාල කාර්යය සඳහා නිවැරදි විය යුතුය
4 තොරතුරක් සෑම විටම භවිතා කරන්නාට පැහැදිලිව තේරුම් ගත හැකි විය යුතුය
5 තොරතුරක් සෑම විටම භවිතා කරන්නාට විස්වාස කළ හැකි විය යුතුය
6 තොරතුරක් සෑම විටම නිවැරදි පුද්ගලයා වෙතට ලැබිය යුතුයි
7 තොරතුරක් සෑම විටම නියමිත වේලාව වන විට සුදානම්ව තිබිය යුතුයි
8 තොරතුරක් සෑම විටම නිශ්චිත වටිනාකමකින් යුක්ත විය යුතුයි
පද්ධතියක් යනු
* පද්ධතියක් යනු කිසියම් නිශ්චිත කාර්යයක්/අරමුනක් ඉටු කර ගැනීම සඳහා එම අරමුණට අදාල ක්‍රියාවලි සිදු කරනු ලබන එකිනෙකට සම්බන්ද සංඝටක කිහිපයක එකතුවකි.
*පද්ධතියක් යනු කිසියම් කාර්යයක් ඉටු කර ගැනීම සඳහා එකිනෙක සම්බන්ධව පවතින උප පද්ධති කිහිපයක එකතුවක් යනුවෙන්ද හදුන්වා දිය හැක.
පද්ධති හා උප පද්ධති සඳහා උදාහරණ
මිනිසාගේ ශරිරය පද්ධතියක් සඳහා නිදසුනක් ලෙස දැක්විය හැකි අතර
එහි ක්‍රියාකාරීත්වය සඳහා උපකාරී වන උප පද්ධති ලෙස රුධිර සංසරණ
පද්ධතිය, අහාර ජීර්ණ පද්ධතිය,ස්නායු පද්ධතිය ආදිය පෙන්වා දිය හැක.
පද්ධතියක ක්‍රියාවලි වර්ගීකරණය
ඕනෑම පද්ධතියක් ප්‍ර‍ධාන ක්‍රියාවලි 03 න් සමන්විත වේ
1 අදානය
2 සැකසීම
3 ප්‍ර‍තිදානය
උදා - මිනිස් සිරුර පද්ධතියක් ලෙස සැලකීමේදි අදානය ලෙස මිනිසා අහාර ලබා ගැනීම, වායු ස්වසන ක්‍රියාවලිය ආදිය පෙන්වා දිය හැක. මෙහිදී සැකසීමේ ක්‍රියාවලිය වනුයේ අහාර ජීර්ණය හා වාතය පෙනහලු තුලදී රුධිරයට ඔක්සිජන් ලබා දීමයි. තවද ප්‍ර‍තිදානය ලෙස සිරුර සඳහා අවශ්‍ය ශක්තිය ලබා දීම සිදු කරයි. ඒ අනුව මිනිස් සිරුර පද්ධතියක් ලෙස ක්‍රියාකරනු ලබයි
පද්ධති සඳහා උදාහරණ
* පරිගණක පද්ධතිය
පරිගණකය ද අප විසින් ලබා දෙනු ලබන දත්ත අපගේ විධාන වලට අනුරූපව සකස් කිරීමකට ලක් කර තොරතුරු ලබා දීම සිදු කරයි. එසේ නම් පරිගණකයද පද්ධතියක් මගින් සිදු කරනු ලබන ආදානය/සැකසීම හා ප්‍ර‍තිදානය යන ක්‍රියාවලි 03 සිදු කරනු ලබයි. එම නිසා පරිගණකයද පද්ධතියක් ලෙස සලකනු ලබයි.
* ATM machine
* Finger print machine
* Qr code
THE END
Prepaird By - Udaya Kariyawasam
