නාට්‍ය කලාවේ සීමා
නාට්‍ය කලාවේ සීමා
නාට්‍ය කලාව වෙනත් කලා මාධ්‍යන් හා සැසදීමේදී ඊට අවේනික සීමා රැසක් හදුනා ගත හැකිය.
නාට්‍ය හා කතා කලාව
කතා කලාව යන්නෙන් 'නවකතාව','කෙට් කතාව ','ජන කතාව ','ජාතක කතාව ','කතාදරය ' අරුත් ගැන්වෙයි .කතා කලාව රස විදීමේ හෝ පුරාණයේ මෙන් ආසා රස විදීමේ මාධ්‍යකි .'ආඛ්‍යානය ''ශ්‍රව්‍ය කාව්‍ය 'ලෙස හදුන්වන්නේ එනිසා ය .පුරාණයේ 'මහා භාරතය ','රාමායනය ','ජාතක පොත ','සද්ධර්මරත්නාවලිය 'වැනි සම්භාව්‍ය කෘති ජනයා රැස් වන ඉස්තාන වල කියවා අකුරු නොදන්නා අයට ආසා රස විදීමට සලස්වා තිබේ .කතා කලාව පාඨකයින් සදහාය .
දෘශ්‍ය කාව්‍ය ලෙස හදුන්වන නාට්‍ය 'ඇසීමෙන් 'හා 'බැලීමෙන් ' රස විදීමේ මාධ්‍යකි .නාට්‍ය කරුවා යම් කතා පුවතක් හෝ අතීත කතාවක් සිදු වුයේ කෙලසද යන්න රග දක්වා පෙන්වයි .ප්‍රේක්ෂකයා එය බලා රස විදියි .
කතා කලාවේ අවස්ථා ,සිද්ධි ගොඩනැගෙන්නේ අතීත රුපයෙනි .නාට්‍ය පෙළක [පිටපතක ] අවස්ථා ,සිද්දි නිරූපණය වන්නේ වර්තමාන රුපයෙනි .නළු නිලියෝ නාට්‍යයේ කතා පුවත උචිත අභිනය දක්වමින් නාට්‍යමය අවස්ථා සිද්දි වේදිකාව මත 'සජිවිකරණය 'කරති . ප්‍රේක්ෂකයාට එය දැනෙන්නේ මේ මොහොතේ සිදු වන සිදුවීමක් ලෙසය .
කතාව කියවීමට නිශ්චිත වෙලාවක් නැත .තම විවේකය පරිදි ටික ටික කියවා ගත හැකිය .අනවශ්‍ය විස්තර වර්ණනා අතහැර කියවීමෙන් රසයට බාධාවක් නැත .පාඨකයාට කාලය පිළිබද සීමාවක් නැත .වසරක් පුරා උවද කතාව ටිකින් ටික කියවිය හැකිය .රසවත් සිදුවීම් නැවත නැවත කියවා රස විදිය හැකිය .නාට්‍ය කලාවට නිශ්චිත ආරම්භයක් අවසානයක් ඇත .ප්‍රේක්ෂක හිතුමතේ නාට්‍ය නැරබිය නොහැක .මනා අවදානයකින් නාට්‍ය නැරබිය යුතුය .මොහොතක් අවදානය වෙනස් උවහොත් අවස්ථා ,සිද්දි මග හැරී යයි .
කතාව කියවන්නාට මනාප තැනක සිට කියවිය කියවිය හැකිය . ස්ථානය තම නිවාස ,දුම්රිය නැවතුම ,බස් රිය ,අවන්හල ,විය හැකිය .ස්ථානය පිළිබද සීමාවක් නැත .නාට්‍යක් නැරබීමට නම් ඒ සදහා නිශ්චිත රගහලට යා යුතුය .ස්ථානය පිළිබද සීමාවක් පවතී .
කතා කලාව කේවල මධායකි .රචාකයා තමන් ඉදිරියේ නැති නොදන්නා පාඨක පිරිසක් අමතයි . පාටක ප්‍රතිචාර ඒ මොහොතේ නොලැබෙයි .ශිල්පීන් රැසකගේ සුසංයෝගයේන් යුතුව නාට්‍ය සාමුහික කළා මාධ්‍යකි .සාමුහික ප්‍රයත්නයේ සාර්ථකත්වය මත නාට්යේ සාර්ථකත්වය රදා පවතී .එය 'කණ්ඩායම් ක්‍රියාවලියකි'.නාට්‍ය ප්‍රේක්ෂකයා සජීවීව ඊට සම්බන්ද වී ඒ මොහොතේදී ම ප්‍රතිචාර දැක්වයි .නාට්‍ය හා ප්‍රේක්ෂකයා අතර සිදු වන්නේ ප්‍රබල සජීවී ගනුදනුවකි .
කතා සදර්භය ගොඩනැගීමේදී කතා රචකයට සිමා නැත . පාඨක පරිකල්පනය මැවෙන අයුරින් අවස්ථා ,සිද්දි ,චරිත,හැගීම් ,වර්ණනා විස්තරාත්මකව ඉදිරිපත් කරයි .කතා කලාව දීර්ඝ වීම ගැටළුවක් නොවේ .[කෙටි කතව මිට වෙනස්ය ]නාට්‍ය මාධ්‍යයේ එවන් දිගු විස්තර වර්ණනා අනවශ්‍ය .අවස්ථා ,සිද්දි ඉතා කෙටියෙන් ,සියුම්ව ඉදිරිපත් කල යුතුය .අවස්ථා ,සිද්දි වල කෙටි බව මෙන්ම ,සියුම් බව මෙන්ම ,සියුම්ව ඉදිරිපත් කලයුතුය .හේතුඵල සබදතාවක් රංගයට අත්‍යවශ්‍ය .අවස්ථා සිද්දි හැකි තරම් හකුළුවා ඉද්දිරිපත් කිරීම වේදිකාවේ සුවිශේෂී ලක්ෂණයයි .අනවශ්‍ය දේ නාට්‍යයේ ඒකාබද්ධතාවට ත් ,රසයටත් ප්‍රබල හානියකි .අත්‍යවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය පමණක් නාට්‍ය මාද්‍යයේ දී තෝරා ගත යුතුය .
කතා කලාවේ දී පාඨකයා පරිකල්පනය මගින් අවස්ථා ,සිද්දි මනසේ මවා ගනී .එය පාඨකයාගේ බුද්ධිය ,පරිකල්පන ශක්තිය ,රස වින්දන ශක්‍යතාවය අනුව වෙනස් වේ .නාට්‍ය මාධ්‍යයේ සියල්ලන් ම දකින්නේ එක ම දර්ශනය යි . නමුත් නාට්‍ය විග්‍රහ කර ගැනීම පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයට වෙනස්ය .
කතා මාධ්‍ය ශක්‍යතා ගුණයෙන් යුතුය .කඩදාසිය මත මුද්‍රිත ද්‍රව්‍ය සගවා වසර දහස් ගණන් උවද සුරැකිව තබාගනී අවශ්‍ය මොහොතක පමණක් ස්පර්ශ කළ හැකිය කියවිය හැකිය .නාට්‍ය ට ප්‍රක්ෂකයා ඉදිරියේ සජීවී වනතුරු සැගවී සිටින්නට තැනක් නැත .එය නාට්‍යක් වන්නේ ප්‍රේක්ෂකයා ඉදිරියේ පමණි .ඉන්පසු නාට්‍යක් නැත ඇත්තේ නාට්‍ය පිටපත පමණි.
