රුපියල අවප්‍රමාණය සහ ශ්‍රී ලංකාව
සැබෑ වශයෙන් ම ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය දෙස විමර්ශනාක්ෂියෙන් බලන කල්හි ශ්‍රීලංකා ආර්ථිකය තුළ රුපියලෙහි බාහිර අගය ඉතා විශාල වශයෙන් ක්ෂය වීමක් , බාල්දු වීමක් , බාල වීමක් දක්නට ලැබ්. මෙලෙස අනවරත ක්‍රියාදාමයක් වශයෙන් රුපියල අවප්‍රමාණය වීම කිසිදු රජයකට වැළැක්විය හැකි දෙයක් නොවන අතර පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ මැති තුමාගේ පාලන කාලය තුළ විනිමය අනුපාත පාලනය කිරීම සදහා නොයෙක් කෘතීම ක්‍රමවේදයන් ආදේශ කරමින් උත්සාහ කළ ද එය සාර්ථක වූයේ නැත. ඒ කාලසීමාව තුළ පැන නැගුණු කතිකාවත වන්නේ අවප්‍රමාණය වීම කෘතීම පාලනයන් හරහා නියාමනය කිරීම හමන හුළං මකුලු දැලෙන් නවත්වා දැමීමට තැත් කිරීම වැනි නිෂ්ඵල උත්සාහයක් බවයි. අවප්‍රමාණය හෙවත් රුපියල බාල්දුවීම හරහා ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකයට බලපෑමක් සිදුවන්නේ නැත යනාදී වශයෙන් ඇතැම් අවස්ථාවන් වලදී ආර්ථික විශ්ලේශකයන් මූලෝත්පාඨනය කර ඇතත් සැබෑ වශයෙන්ම එහි කිසිදු ධන බලපෑමනක් හෝ ධනාත්මක ප්‍රථිඵලයක් අත්පත් කර ගැනීමට හැකි වී නැති බවක් පෙනී යයි. රුපියලේ අගය පහත් වැටීම බාල්දු වීම ක්ෂය වීම යනාදී නාමෝද්දිෂ්ඨ අවප්‍රමාණය වී මපිළිබදව ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය තුළ ආර්ථික විශ්ලේෂකයන් ආර්ථික විද්‍යඥයින් එල්බ සිටින්නා වූ මතවාද මූලික වශයෙන් දෙකක් මූලික වශයෙන් දක්නට ලැබේ. එ අතරින් රුපියල කාඩාවැටීම ආර්ථිකයට වාසි සහගත වන බවත් අර්ථිකයට අවාසි සහගත වන බවත් එම මතවාදයන් ද්විත්වය ලෙස දැක්වේ. ඒ අනුව රුපියලේ අගය බාල්දු වීම හරහා දැක ගත හැකි ධනාත්මක සහ සෘණාත්මක ප්‍රතිවිපාක මුසුවක් පහතින් දැකවේ.
රුපියල් වශයෙන් ලැබෙන ආදායම ඉහළ යාම
ඩොලරයක් සදහා ගෙවීමට සිදුවන රුපියල් ප්‍රමාණය ඉහළ යාම
අපනයන වෙළදාමේ වර්ධනයක් සිදු වීම
ආනයන වියදම් වැඩි විම නිසා ආනයන අධෛර්යමත් විම
ආනයන වියදම් අඩු වී අපනයන ආදායම් වැඩි වුවහොත් ගෙවුම් ශේෂය මත ඇති වන පීඩනය අඩු වීම
අපනයන ප්‍රසාරණය හා ආනයන ආදේශන කර්මාන්තය බිහිවීම නිසා සේවා නියුක්තිය ඉහළ යාම
නමුත් සැබෑ වශයෙන් ම උක්ත වාසි දායක ප්‍රතිඵල අවප්‍රමාණය හරහා ළගා කරගැනීමේ දී විවිධ සංකීර්ණතා අතාර්කික තත්වයන් ප්‍රායෝගකි නොවූ තත්වයන් ඇති වීමක් දක්නට ලැබේ. එනම් ඉහත පරිච්ඡේදයන්ගෙන් සාකච්ඡා කළ කොන්දේසි සපුරා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය අසමත් වී ඇති තත්වයක් දක්නට ලැබීමයි. ඒ අනුව බලන කල්හි එම කොන්දේසි වලට අනුව,
1- ශ්‍රී ලංකාව වැනි ඌණසංවර්ධිත රට වල ආනයන ඉල්ලුම් නම්‍යතාව 1 ට වඩා අඩු අගයක් ගැනීම
2- ශ්‍රී ලංකාව වැනි ඌණසංවර්ධිත රට වල අපනයන භාණ්ඩ සදහා අපනයන ඉල්ලුම් නම්‍යතාව 1 ට වඩා අඩු වීම
3- ශ්‍රී ලංකාව වැනි ඌණසංවර්ධිත රට වල අපනයන භාණ්ඩ වල අපනයන සැපයුම් නම්‍යතාව 1 ට වඩා අඩු අගයක් ගැනීම
නිසාවෙන් උක්ත වාසි දායක ප්‍රතිඵල අවප්‍රමාණය හරහා ළගා කරගැනීමට අපහසු වේ. රුපියලේ අගය අවප්‍රමාණය වීම ආර්ථිකයට බරක් වනතත්වයක් පෙනුනුම් කරයි. ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඉතා විශාල විදේශ ණය ප්‍රමාණයක් පවතින අතර එම ණය ගෙවීම සදහා අවශ්‍ය රුපියල් ප්‍රමාණය ඉහළ යනවා මෙන් ම ණය පොළී නැවත ගෙවන විට දී ද 10% කින් අවප්‍රමාණය වූයේ නම් හෝ 10% කින් ඩොලරයේ අගය වැඩි වූයේ නම් විදේශ ණය බර නැවත ගෙවීමේ දී ඒ නිසාවෙන් දැරීමට සිදු වන රුපියල් ප්‍රමාණය ඉහළ යාමක් සිදු වේ. මෙලෙස බලන විට විනිමය අනුපාත සියයට එකකින් අවප්‍රමාණය වුවහොත් මුලු විදේශ ණය ප්‍රමාණය රුපියල් බිලියන් 20 කින් සහ විදේශ ණය ගෙවීමේ වියදම් බිලියන දෙකකින් ද ඉහළ යන බවක් පෙනේ. අවසන් වශයෙන් එම තත්වය හරහා ශ්‍රී ලංකාවට ලබාගත් ණය මුදල් මෙන් දෙගුණයක හතර ගුණයක් මෙම තත්වය නිසා වැය කිරීමට සිදු එමෙන් ම 2011 වසර තුළ ශ්‍රී ලංකාවට ගෙවීමට පැවති ණය ප්‍රමාණය අමරුකානු ඩොලර් බිලියන 22.5 ක් වූ අතර රුපියලේ අගය බාල්දු වීම හරහා මුලු විදේශ නය ප්‍රමාණය සියයට 74 කින් පමණ ඉහළ ගොස් ඇත. වෙයි. ඒ අනුව අවප්‍රමාණය හෙවත් රුපියලේ අගය බිද වැටීම හරහා ඇතිවන අයහපත් තත්වයක් ලෙසට ණය බර ඉහළ යාම දැක්විය හැකි ය.
රුපියල අවප්‍රමාණය හරහා උක්ත පරිඡේදයන්හි දී අප විසින් කථිකා කරන ලද්දා වූ අරමුණු සපත වේ ද නැතිද යන්න පිළිබදව හොදාකාරව ම 1960 සට ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය දෙස වත්මන් ආර්ථික උපනතීන් දෙස බලන විට පැහැදිලිව ම පෙනී යයි. එනම් රපියල අවප්‍රමාණය නැතහොත් රුපියලේ අගය බාල්දු වීම වාසි සහගත වේ එ හරහා ගෙවුම් ශේෂය වාසි සහගත වේ අපනයන ධෛර්යමත් වේ යනාදී ප්‍රතිවිපාකයන් සැබෑ වශයෙන් ම ප්‍රායෝගිකව දේශීය ආර්ථිකය තුළ දක්නට ලැබෙන්නේ ද යන්න පිළිබදව විමසා බැලීමේ දී දක්නට ලැබේ . රුපියල 13න් ගුණයකින් වැනි ප්‍රමාණයකින් පිරිහී ඇති වත්මන් ආර්ථිකය පසුබිමක න්‍යායීක වශයෙන් ඒ හරහා ගෙවුම් ශේෂය වාසි සහගත වීමක් දැක් වුවද එවන් කාලසීමාවක ගෙවුම් ශේෂය දෙස බලන විට දී 1984 වසර තුළ අපනයන ආදායමෙන් -27 % ලෙස පැවතුණු වෙළද ශේෂය 2007 දී -46% ක් දක්වා පිරිහී ඇති බවක් දක්නට ලැබේ. එමෙන් ම විදේශ රටවලින් ආනයනය කරනු ලබන භාණ්ඩ මිලදී ගැනීම ආනයන හරහා අධෛර්යමත් වන තත්වයක් මෙම අවප්‍රමාණය හරහා ඇති වුවද ශ්‍රී ලංකාව ආනයනය කරනු ලබන කාර්මික භාණ්ඩ සහ අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ (උදාහරණ ලෙස කිරිපිටි, තිරිගුපිටි, ඉන්ධන ,fඖෂධ වර්ග ,ඛනිජ තෙල් පොහොර, රසායනික ද්‍රව්‍ය ,රෙදි ) වැනි භාණ්ඩ වල මිල ගණන් ඉහළ ගිය ද ඒවාහි ඉල්ලුම ඉතා විශාල වශයෙන් පහළ දැමිය නොහැකි නිසාවෙන් ආනයන මත විශාල වියදමක් දැරීමට සිදුවේ. එනම් ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය තුළ ආනයන වලට සාපේක්ෂව අපනයන පහළ අගයක පැවතීම තුළින් දැඩි සෘණාත්මක බලපෑමක් අවප්‍රමාණය ආර්ථිකයට එල්ල කරනු ලබයි.
එනම් ශ්‍රී ලංකාවේ ආනයන භාණ්ඩ ඒවාහි මිල ඉහළ යාමට සංවේදී නොවන තත්වයක් නිසාවෙන් එසේ සිදු වේ. මෙනිසා රුපියලේ අගය ක්ෂය වීමක් සිදු වන විට ආනයන වියදම ද වැඩි වීමක් දක්නට ලැබේ. මෙම තත්වයේ ද අවසන් ප්‍රථිඵලය වන්නේ ද ගෙවුව් ශේෂය මත පැවති තත්වයට වඩා වැඩි පිරිහීමක් හට ගැනිම ය. එම තත්වය ඉතා අවාසි සහගත ය.
එමෙන් ම මෑතකාලීනව දක්නට ඇසෙන්නට පටන්ගත් ප්‍රතිවිපාකයක් ලෙසට රුපියල අවප්‍රමාණය හරහා විදේශ ආයේජන අධෛර්යමත් වීම දැක්විය හැකි ය. එනම් රුපියල කඩා වැටීම හරහා විදේශීය ආයෝජන රටෙන් පිටවී යෑමට උත්සා හදරන බවක් පෙනේ. උදාහරණයක් ලෙස ලෝකයේ ප්‍රධානතම මූල්‍ය කළමනාකරණ සමාගමක් වන ටෙම්පල්ටන් ඔැපචකැඑදබ ෂබඩැිපැබඑි සමාගම ශ්‍රී ලංකාවේ තම ආයෝජන ඉවත් කරගැනීමට උත්සාහ ගෙන ඇත්තේ රුපියල කාඩා වැටීමෙහි ප්‍රතිඵලයක් නිසාවෙන් බව දැකවේ. (2017-03-03 තරුණයා පුවත් පත )
මෙම තත්වය හරහා වත්මන් ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඉතා විශාල අකාරයෙන් රුපියලෙහි අගය කඩා වැටීමක් දක්නට ලැබෙන අතර ම එම තත්වය අවම කරලීම හෝ මගහරවා ගත නො හැකි ය. විනිමය අනුපාත ගැටලු වලින් මිදී යම් තරමක හෝ ස්ථාවර තත්වයක ආර්ථිකය පවත්වා ගැනීමට අනිවාර්යයෙන් ම විදේශ වත්කම් වර්ධනය කරගෙන විදේශ විනිමය අනුපාත ස්ථාවර කරගත යුතු ය.
