ශ්‍රම පිරිවැය
ශ්‍රම පිරිවැය - පළමු කොටස
ශ්‍රම පිරිවැය යනු
ව්‍යාපාර කාර්යයන්ගේ යෙදෙන සේවකයන් කැප කරන ශ්‍රමය වෙනුවෙන් වැයකරන වියදම් ශ්‍රම පිරිවැය ලෙස හැඳින්වේ.
ශ්‍රම පිරිවැය = ශ්‍රමිකයන් කැපකරන ශ්‍රමය වෙනුවෙන් සෘජු/වක්‍ර ලෙස දරන වියදමයි.
ශ්‍රම පිරිවැයට අයත් දෑ
- ශ්‍රමිකයින්ගේ මූලික වැටුප
- අතිකාල දීමනා
- ප්‍රසාද දීමනා
- වෙනත් දීමනා (උදා: වෛද්‍ය දීමනා, ප්‍රවාහන දීමනා)
- EPF දායකවීම
- ETF දායකවීම
ශ්‍රම පිරිවැය පාලනයේ වැදගත්කම
- මුළු නිෂ්පාදන පිරිවැයෙන් සැලකියයුතු කොටසක් ශ්‍රම පිරිවැය නිසා, ශ්‍රම පිරිවැය පාලනය තුළින් මුළු පිරිවැය, ඒකකයක පිරිවැය අඩුකරගත හැකි වීම.
- ශ්‍රම පිරිවැය පාලනය කිරීම තුළින් ඒකකයක් නිෂ්පාදනයට යන ශ්‍රම කාලය පාලනය කිරීම තුලින් ශ්‍රමයේ ඵලදායීතාවය වර්ධනය කර ගත හැක.
- ආයතනයේ සේවක සේව්‍ය සම්බන්ධතාවය වැඩි කරගත හැකි වීම.
- සේවකයන්ගේ ආයතනයට ඇති පක්ෂපාතීත්වය වැඩිකර ගත හැකි වීම.
- ආයතනයේ ශ්‍රම වියදම් අපතේ යාම වලක්වාගත හැකි වීම.
ශ්‍රම පිරිවැය වර්ග කිරීම
- සෘජු ශ්‍රම පිරිවැය
යම් නිශ්චිත පිරිවැය ස්කන්ධයක්, නිෂ්පාදිතයක් සමඟ වෙන් කර හඳුනාගත හැකි ශ්‍රම පිරිවැය වේ.
උදා: ඇඟළුම් සේවිකාවගේ වැටුප
වඩු බාස්ගේ වැටුප
- වක්‍ර ශ්‍රම පිරිවැය
යම් නිශ්චිත පිරිවැය ස්කන්ධයක්, නිෂ්පාදිතයක් සමඟ පැහැදිලිව වෙන්කර හඳුනාගත නොහැකි ශ්‍රම පිරිවැය
උදා: ඇඟළුම් කම්හලක සුපරීක්ෂණ වැටුප
වඩු මඩුව පිරිසිදු කරන්නාගේ වැටුප
ශ්‍රම පිරිවැය සෘජු හා වක්‍ර ලෙස හඳුනාගැනීම තුළින් ඇතිවන ප්‍රයෝජන
- නිෂ්පාදන පිරිවැය ගණනය කිරීම පහසුවීම
- ඒකකයක් තුළ පවතින සෘජු හා වක්‍ර වියදම් වෙන් කර ගත හැකි වීම
- පාලනය කල හැකි හා නොහැකි පිරිවැය හඳුනාගත හැකි වීම
ශ්‍රම කාලය වාර්තා කිරීමේ ක්‍රම
ශ්‍රම කාලය ඇතුලත් කරන ප්‍රධාන වාර්තා වර්ග දෙකකි.
- සේවකයා පෙනී සිටි කාලයට අදාල වාර්තා
කිසියම් ආයතනයක් සේවකයන් ගත කල කාලය පිළිබඳ වාර්තා තැබීමයි.
ආයතනයට පැමිණි වෙලාවත්, පිටවූ වෙලාවත් සටහන් කෙරේ.
- පැමිණීමේ ලේඛනය
- ඔරලෝසු
- ඇඟිලි සළකුණු යන්ත්‍ර
- සිදුරුපත් ක්‍රමය
- ක්‍රියාකාරි කාලය සටහන් කරන වාර්තා
සේවකයා ආයතනය තුළ කරන ලද කාර්යයන් හා එයට ගත කල කාලය සටහන් කරන වාර්තාවයි. (නිෂ්පාදනය පදනම් කරගෙන)
- කාල පත්‍ර
- කාර්යය තුණ්ඩුව
- කාර්යය පත්‍රිකා
- කෑලි වැඩ තුණ්ඩුව
- අක්‍රිය කාල පත්‍රිකා
විශේෂ සටහන
කාල පත්‍ර
කිසියම් සේවකයෙක් කිසියම් කාර්යයක නිරතවී ඇති කාලය සටහන් කරන වාර්තාවක් කාල පත්‍රිකාවයි.
සාමාන්‍යයෙන් සේවකයා විසින්ම පිළියෙල කරයි.
සේවකයා සහ වැඩ මූලිකයා අත්සන් කර පිරිවැය ගණනය කිරීමට යැවේ.
කාල පත්‍ර කොටස් දෙකකි.
- දින කාල පත්‍ර - දිනපතා පිරිවැය ගණනය කිරීමට යැවේ.
- සති කාල පත්‍ර - සතිපතා පිරිවැය ගණනය කිරීමට යැවේ.
කාර්යය තුණ්ඩුව
කිසියම් සේවකයෙකුට යම් කාර්යයක් කිරීමට අවශ්‍ය උපදෙස් ලබාදෙන අතරම එම කාර්යය සඳහා ගත කරන ලද කාලය වාර්තා කිරීමත් මෙහිදී සිදුවේ.
අදාල කාලය අවසන් වූ පසු එය භාරදී ඊළඟ කාර්යය සඳහා අයත් කාර්යය තුණ්ඩුවක් ලබාගත යුතුය.
කාර්යය පත්‍රිකාව
එක් කාර්යයක් සඳහා විවිධ සේවකයන් කටයුතු කරන විට මෙම පත්‍රිකා භාවිතා කෙරේ.
අදාල කාර්යය සඳහා සේවකයන් ගතකල කාලය වෙන වෙනම මෙහි සටහන් කෙරේ.
එහිදී සේවකයන් ගත කල මුළු ශ්‍රම පැය ගණන හා අදාල කාර්යයට වැයවූ මුළු ශ්‍රම පිරිවැය මෙමඟින් සොයාගැනේ.
කෑලි වැඩ තුණ්ඩුව
නිපදවන ඒකක ගණන අනුව සේවකයන්ට ගෙවීම් කරන විට, ඒ ඒ සේවකයන් නිපදවන මුළු ඒකක ගණන වාර්තා කිරීම සඳහා යොදාගැනේ.
නිපදවන ඒකක ගණන පමණක් නොව ඒ සඳහා ගතවන කාලයද වාර්තා කරයි.
එමඟින් ඉතිරි කර ගත් කාලය සඳහා ප්‍රසාද දීමනා ගණනයටද උපකාරි වේ.
අක්‍රිය කාල පත්‍රිකාව
අනපේක්ෂිත හේතුවක් මත සේවකයින් වැඩකරන කාලය නැවතීමක් සිදුවුවහොත් ඒ කාලය වාර්තා කිරීමට, ඒ ඒ සේවකයා විසින් තබාගන්නා වාර්තාවයි.
කාලය සටහන් කරන මූලික පරමාර්ථ
- සේවකයන්ගේ පැමිණීමත් පිටවීමත් නියමිත පාලනයකට යටත්ව පවත්වාගෙන යාම
- සේවකයන්ගේ ක්‍රියාකාරි කාලයත් අකර්මන්‍ය කාලයත් පැහැදිලිව හඳුනා ගැනීම
- ශ්‍රමයට අදාල ප්‍රමිති ගොඩ නඟා ගැනීම
(උදා: පැයකදී නිපදවිය හැකි ඒකක ගණන)
- ශ්‍රම පිරිවැය හඳුනා ගැනීම හා පාලනය කිරීම
- නීතිමය අවශ්‍යතා සපුරාලීම
(උදා: නියමිත කාලයට වඩා වැඩ කරන සේවකයන්ගේ කම්කරු අයිතීන් ලබාදීම සඳහා)
- වැටුප් වාර්තා පිලියෙල කිරීමට අවශ්‍ය මූලික තොරතුරු ලබා ගැනීම
- අතිකාල දීමනා ගණනය කිරීම
