රසායනික කර්මාන්ත 1 - තීන්ත නිෂ්පාදනය - 13-වසර තාක්ෂණවේදය සදහා විද්‍යාව

රසායනික කර්මාන්ත 1 - තීන්ත නිෂ්පාදනය

තීන්ත නිශ්පාදනය

 

  • තීන්ත කියන්නේ ලෝකේ නිතරම පාහේ පාවිච්චි වෙන රසායනික ද්‍රව්‍යක්.
  • අපි මොන ඉදිකිරීම, මොන උපකරණය නිර්මානය කලත් අන්තිමට අපි තීන්ත ආලේප කරනවා.
  • වෙලදපොලේ එක එක නම් වලින් එක එක වර්ගයේ තීන්ත දකින්න ලැබෙනවා.
  • මේක රසායනික කර්මාන්තයක් ලෙස හදුන්වන්න ප්‍රධානම හේතුව තමා මෙම කර්මාන්තය රසායනික ද්‍රව්‍ය පදනම් කරගෙන සාදන නිසාවෙනි.

තීන්ත භාවිතයේ ප්‍රයෝජන.

  • අලංකරායක් ලබා දීම.
  • නිමාවක් ලබා දීම.
  • ආරක්ෂාවක් ලැබීම. (මල ආරක්ෂනය, දැව ආරක්ෂනය )
  • ඇසට සෞම්‍ය බවක් ලබා දීම.
  • පිරිපුන් බවක් ලබා දීම.

 

තීන්ත නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය.

 

  • තීන්ත නිෂ්පාදනය සඳහා යොදා ගන්න පහසුවෙන් මිශ්‍ර නොවන සංයෝග මිශ්‍ර කිරීම තමා මෙතන වෙන මූලික ක්‍රියාවලිය.
  •  තීන්ත නිෂ්පාදනයේදී භාවිත කරන ප්‍රධාන රසායන ද්‍රව්‍ය 4කි.
  1. ද්‍රාවකය
  2. බැදුම් කාරකය
  3. වර්ණක
  4. ආකලන ද්‍රව්‍ය

 

  1. ද්‍රාවකය

 

  • ද්‍රාවකය කියන්නේ අපි තීන්ත දිය කරන්න ගන්න රසායනික ද්‍රව්‍යට.
  • ද්‍රාවකයේ කාර්යය වෙන්නේ තීන්ත වලට ගලා යාමේ ගුණයක් ලබා දීමයි.
  • ඒ අනුව තීන්ත වර්ග 2කි.

එනමල් - කාබනික ද්‍රාවක (තිනර්/ටර්පන්ටයින්)

ඉමල්ෂන් - අකාබනික ද්‍රාවක හෝ ධ්‍රැවීය ද්‍රාවක (ජලය, මද්‍යසාර)

  • තීන්ත වල ද්‍රාවකය වාෂ්ප වූ විට වායුගෝලිය දූශනය ඇතිවේ. වැඩිම දූෂනයක් සිදුවන්නේ එන්මල් මගිනි.

එනමල්

 

ඉමල්ශන්

තිනර්

ටර්පන්ටයින්

  1. බැදුම් කාරකය (බහුඅවයවික ද්‍රව්‍ය)
  •  වර්ණක, ආකලන ද්‍රව්‍ය ඒකාකාරී ලෙස පවත්වා ගනිමින් තුනී පටලයක් නිර්මාණය කරවයි.
  •  දැඩි වියලි පටලයට හේතුව වන්නේ බහුඅවයවික ද්‍රව්‍යයි.

 

  1. වර්ණක
  • තීන්ත වර්ණ කිරීම.
  • ඉස්සර සුදුපාට ලබා ගන්න ලෙඩ් සල්ෆේට් (PbSO4) භාව්ත කල අතර ඊයම් කියන්නේ අහිතකර සංයෝගයක් නිසා ඒක වර්තමානයේ භාවිත කරන් නෑ.
  • වර්තමානයේදී භාවිත වෙන්නේ ටයිටේනියම් ඔක්සයිඩ් (TiO2) වේ.
  • නමුත් ටයිටේනියම් මිලෙන් ටිකක් අධික සං‍යෝගයක්.

PbSO4

 

TiO2

  1. ආකලන ද්‍රව්‍ය
  • තීන්ත වල විවිධ ගුණාංග ඒ ආකාරයෙන්ම පවත්වාගෙන යන්න තමා උපකාරී වෙන්නේ.
  • මෙහිදී ආකලන ද්‍රව්‍ය විදිහට පාවිච්චි කරන්නේ පිරවුම් කාරක, තෙත් කාරක, ඝන කාරක වගේ දේවල් තමා.

 

 

  • තීන්ත වල වර්ණක වැඩි උනොත් වියලි තීන්ත පටලට දිලිසෙන බවින් අඩු රළු පෘෂ්ඨයක් වෙනවා.
  • බැදුම් කාරකය වැඩි උනොත් වියළි තීන්ත පටලය සුමට දිලිසෙන පෘෂ්ඨයක් බවට පත් වෙනවා.
  • ඒකාකාරී තීන්ත පටලය නිර්මාණය වන්නේ බහුඅවයවික අනු එකිනෙක ලගින් ඇසිරීම හෝ හරස් බන්ධන නිර්මාණය වී ද්‍රාවකය වාශ්පව යන බැවිනි.

තීන්ත වල අඩංගු ද්‍රව්‍ය ප්‍රතිශත

  • ද්‍රාවකය 30-80%
  • බැදුම් කාරකය 20-60%
  • වර්ණක 2-40%
  • ආකලන ද්‍රව්‍ය 0-5%

 

ප්‍රායෝගික භාවිතයට

ඉංජිනේරු තාක්ශනවේදයේදී එනමල් සෑම ස්තානයකටම සුදුසුයි යන බවට පිලිගනියි. නමුත් සත්‍ය කරුන වන්නේ එනමල් තීන්ත සෘජුෆෝම් වැනි ද්‍රව්‍ය සදහා භාවිත කල නොහැකි වීමයි. එවැනි ද්‍රව්‍ය තිනර් වැනි නිර්ධැවීය ද්‍රාවක වල දියවීමට ලක් වේ.

ලී, ලෝහ, ප්ලාස්ටික් වැනි ස්ථාන සඳහා එනමල් වඩාත් සුදුසු වන අතර බිත්ති හා ෆෝම් වැනි ද්‍රව්‍ය සඳහා ඉමල්ශන් වඩාත් සුදුසු වේ.

 

අමතර දැනුමට වීඩියෝ ටිකක්

තීන්ත හදන විදිහ :- https://www.youtube.com/watch?v=j49J00K3d54

තෙල් සායම් හදන විදිහ :- https://www.youtube.com/watch?v=WuECDtDYdt4

වෝටර් කලර්ස් හදන විදිහ :- https://www.youtube.com/watch?v=LUd5rhG_u9o

 

උසස් පෙල තාක්ෂණවේදය සඳහා විද්‍යාව විෂයට තීන්ත නිෂ්පාදනයේ අභ්‍යන්තර ක්‍රියාව අධ්‍යනය සඳහා නිර්දේශ කර නොමැත. නමුත් අමතර දැනුම උදෙසා ඒ සදහා වන ඇමුණුම් කිහිපයක් පහත සඳහන් කරන්නට කැමැත්තෙමි. පහත ඇමුනුම්හි පරස්පර විරෝධි කරුනු තිබිය හැක. මන්ද යත් තීන්ත නිෂ්පාදනයට ලොව එක ක්‍රමයක් පමනක්ම නොවන නිසාවෙනි.

 

What is paint and how is it made - Resene

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiBqsLQq5HiAhWv8HMBHVbpByUQFjACegQIDBAK&url=https%3A%2F%2Fwww.resene.co.nz%2Fwhatispaint.htm&usg=AOvVaw1wIw-HHSaM_qA2SnXNbLoD

 

Paint - Wikipedia

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=25&ved=2ahUKEwiBqsLQq5HiAhWv8HMBHVbpByUQFjAYegQIBxAB&url=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FPaint&usg=AOvVaw01xLqOT88DLiWwmGzKaRlu 

 

How paint works - Explain that Stuff!

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=27&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiBqsLQq5HiAhWv8HMBHVbpByUQFjAaegQIBBAB&url=https%3A%2F%2Fwww.explainthatstuff.com%2Fhowpaintworks.html&usg=AOvVaw0w5qlQ4uIXxmEdSrW3IzJM