ආර්ථික විද්‍යාව - ජාතික ගිණුම් - වියදම් ප්‍රවේශය - උසස්පෙළ ආර්ථික විද්‍යාව

ආර්ථික විද්‍යාව - ජාතික ගිණුම් - වියදම් ප්‍රවේශය

උසස් පෙළ-ආර්ථික විද්‍යාව - ජාතික ගිණුම් - වියදම් ප්‍රවේශය 


කලින් ලිපිවලින් අපි,නිමැවුම් හා ආදායම් ප්‍රවේශය යටතේ ජාතික ගිණුම් සකස් කරා මතක ඇතිනේ.දැන් අපි වියදම් ප්‍රවේශය ගැන කතා කරමු.

වියදම් ප්‍රවේශය අනුව සමස්ත නිශ්පාදිතයේ අගය ගණනය කරනවා කියන්නේ,

  • කිසියම් කාලපරිච්ඡේදයක් තුළ සමස්ත නිෂ්පාදිතය මිලදී ගැනීම සඳහා කළ වියදම් පදනම් කරගනිමින් නිෂ්පාදිත්‍යේ අගය තක්සේරු කිරීමයි.

එහෙම ගණනය කරන්න ගන්න වියදම් කොටස් 4ක් තියෙනවා.

  • පෞද්ගලික පරිභෝජනය (C) 
  • දළ ආයෝජනය (I)
  • රාජ්‍ය මිලදී ගැනීම් (G)               
  • ශුද්ධ අපනයන (NX)

ඒ 4ටම තමයි සමාහාර වියදමේ සංරචක කියලා කියන්නෙත්.

ඒ ටික තවත් විස්තර කරගත්තොත්....

පෞද්ගලික පාරිභෝජන වියදම දළ ආයෝජන වියදම රාජ්‍ය මිලදී ගැනීම් ශුද්ධ අපනයන
  • කුටුම්භ විසින් තම පාරිභෝජනය සඳහා භාණ්ශා සේවා මිලදී ගැනීමට කරන වියදමයි.
  • ස්ථාවර වත්කම් මිලදී ගැනීම සඳහා රජය හා පෞද්ගලික අංශය දැරූ වියදම් හා තොග වෙනස්වීම්‍ ය.
  • රජය විසින් අවසාන භාණ්ඩ හා සේවා මිලදී ගැනීමට දරන වියදම් ය.
  • යම් වර්ශයක් තුළ හටගත් මුළු අපනයන හා ආනයන අතර වෙනස යි.
  1. කල් පවතින පාරිභෝජන භාණ්ඩ
  2. කල්නොපවතින පාරිභෝජන භාණ්ඩ
  3. සේවාවන් 
  1. දළ දේශීය ස්ථාවර ප්‍රග්ධන සම්පාදනය
  2. තොග වෙනස්වීම්
                                                                          
  • ‍රජයේ මිලදී ගැනීම් = රජයේ මුළු වර්තන වියදම් - රජයේ ණය පොලී හා සංක්‍රාම ගෙවීම්.                                                                
  • ශුද්ධ අපනයන = භාණ්ඩ සේවා අපනයන-භාණ්ඩ සේවා ආනයන                                                                                          

දළ දේශීය වියදම 

  • කිසියම් කාලපරිච්ඡෙදයක් තුළ දෙරට දේශ සීමාව තුළ බිහිවූ සමස්ත වියදමයි.

                           G.D.E = C+I+G

විදේශ වෙළඳාමක් නැත්තම්,

දළ දේශීය වියදම = දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය

විදේශ වෙළඳාමක් පවතින විට,

දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය මත වියදම = දළ දේශීය වියදම + ශුද්ධ අපනයන

දළ ජාතික නිෂ්පාදිතය මත වියදම,

  • දල දේශීය නිශ්පාදිතය මත වියදම + ශුද්ධ විදේශ සාධක ආදායම්
  • පෞද්ගලික පාරිභෝජනය
  • රජයේ මිලදී ගැනීම්
  • දල ආයෝජනය

දල දේශීය වියදම =

+ශුද්ධ අපනයන

දල දේශීය නිෂ්පාදිතය මත වියදම=

+විදේශ ශුද්ධ සාධක ආදායම

දල ජාතික නිෂ්පාදිතය=

  • xxx
  • xxx +
  • xxx

         xxxx

          xxx

        xxxx

         xxx 

        xxxx

 

වියදම් ප්‍රවේශය යටතේ නිමැවුමේ අගය,

වෙළඳපොළ මිල නම් තියෙන්නේ,ඒක සාධක මිල කරන්න..... ශුද්ධ වක්‍ර බදු අඩු කරන්න ඕන.

තියෙන්නේ දල අගයක් නම්,ඒක ශුද්ධ අගයක් කරන්න.....ක්ෂය වීම් අඩු කරන්න ඕන.

තව කරුණක් මතක තියාගන්න...,

  • දළ දේශීය/ජාතික නිශ්පාදිතය මත වියදම = වෙළඳපොල මිලට ද.දේ/ජා.නි

 

හරි ඔන්න අපි දැන් ප්‍රවේශ 3 ගැන ම කතා කරල ඉවරයි.

දැන් පොඩ්ඩක් ජාතික ගිණුම්වල ප්‍රයෝජනයි,දුර්වලතා ගැනයි අවධානය යොමු කරමු.

ප්‍රයෝජන;-

  1. ආර්ථික වර්ධනය මැනිය හැකි වීම
  2. ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වය මැනිය හැකි වීම
  3. ශ්‍රිතාත්මක සම්බන්ධතා හඳුනාගත හැකි වීම
  4. ආර්ථික කළමනාකරණය
  5. ආර්ථිකයේ කා‍ර්‍යසාධනය ඇගයීමට යොදා  ගත හැක.
  6. අන්තර්ජාතික සැසඳුම් සඳහා යොදාගත හැකි වීම.
  7. සාර්ව ආර්ථික විචල්‍යයන්ගේ හැසිරීම් පිළිබඳව පුරෝකතනය කළ හැකි වීම.

දුර්වලතා ;

  1. ස්වයං සේවා ජාතික ගිණුම්වලට ඇතුළත් නොවීම
  2. නිශ්පාදන ක්‍රියාවලියේදී සිදුවන පරිසර හානයන් සැලකිල්ලට නොගැනීම
  3. විවේකය වැනි දෑ ජාතික ගිණුම්වලට ඇතුළත් නොවීම
  4. රාජ්‍ය ණය සඳහා ගෙවන පොලී වියදමක් සේ නොසැකලකීම
  5. රාජ්‍ය අංශයේ සේවකයින්ගේ කාර්‍යක්ශමතාවේ සිදුවන වෙනස්කම් නොසැලකීම්
  6. ගෘහනීන්ගේ සේවාවල අගය ජාතික ගිණුම්වල ඇතුළත් නොවීම.

හරි ඔන්න අපි දැන් ජාතික ගිණුම්වල එන අමාරුම කොටස් ටික කතා කරලා ඉවරයි.ප්‍රවේශ තුනම කෙටියෙන් සරලව පැහැදිලි වෙන්නැති කියලා මං හිතනවා.

ඊළඟට සපයන්න ඕන ආර්ථික විද්‍යා ලිපි ගැන අදහසක් තියෙනවනම් පොඩි email එකක් දාන්න. nethuhasanz9@gmail.com එහෙනම් තවත් මේ වගේ ලිපියකින් හම්බෙමු...

 

  • සැකසුම ; නෙත්මි හසාරා