වෙළෙදපල සැපයුම - උසස්පෙළ ආර්ථික විද්‍යාව

වෙළෙදපල සැපයුම

සැපයුම 

සැපයුම යනු -

යම් නිශ්චිත අවශ්ථාවකදී වෙළෙදපලේ පවතින විවිධ මිල ගණන් යටතේ සැපයුම් කරැවන් විසින් සැපයීමට කැමති සැපයීමට හැකියාව ඇති සහ සැපයීමට සූදානම් විවිධ ප්මාණයන් අතර පවතින සම්බන්ධතාවයයි.

සඵල සැපයුම 

  1. නිෂ්පාදන හැකියාව හෙවත් තාක්ෂණය  ආයතනය සතුව පවතින බවයි.
  2. භාණ්ඩය නිෂ්පාදනය තුළින් ලාභයක් ලැබිය හැකි බව .
  3. නිෂ්පාදකයාට ඒ සදහා සැලැස්මක් සූදානමක් පවතින බව.

සැපයුම කෙරෙහි බලපාන සාධක 

  1. සලකා බලන භාණ්ඩයේ මිල (P)
  2. යෙදවුම් මිල ගණන් (C)
  3. සම්බන්ධිත භාණෟඩවල මිල ගණන් (Pn
  4. නිෂ්පාදන තාක්ෂණය (T)
  5. රජයේ  ප්රතිපත්ති (G)
  6. සැපයුම් කරැවන්ගේ මිල අපේක්ෂාව (E)
  7. සැපයුම් කරැවන් සංඛ්‍යාව (N)
  8. වෙනත් සාධක (O)

සැපයුම් ශීතය 

සැපයුම කෙරෙහි බලපාන සාධක සාරාංශ කර සමීකරණයක  ආකාරයකින් දැක්වීම සැපයුම් ශීතය යි.

එය පහත පරිදි දැක්විය හැක 

                 Qs   =   F    (P.Pn.C.T.G.E.N.O)

ස්වායක්ත විචල්‍යන්             පරායක්ත විචල්‍යන්

සැපයුම් න්‍යාය

 කිසියම් භාණ්ඩයක් සැපයී‌මෙහිලා සැපයුම් කරැවන්‌ගේ හැසිරීම සැපයුම් න්‍යාය තුළින් ‌ෙපෙන්නුම් කරයි.

එනම් කිසියම් භාණ්ඩයක සැපයුම් ප්රමාණය හා සැපයුම් තීරක අතර පවක්නා සමස්ථ සම්බන්ධතාවය යි.

සැපයුම් නීතිය

සැපයුම කෙරෙහි බලපාන අ‌නෙකුත් සාධක ස්ථාවර .යම් නිශ්චිත ‌‌ ‌කෙටි කාල සීමාවකදී සලකා බලන භාණ්ඩ‌යේ මිල හා සැපයුම් ප්රමාණය අතර පවතින අනු‌ල‌ේාම ‌ෙහෙවත් ධන සම්බන්ධතාවය සැපයුම් නීතියයි.

එනම් 

 සලකා බලන භාණ්ඩ‌යේ මිල වැඩි වන විට සැපයුම් ප්රමාණයද වැඩි වන අතර සලකා බලන භාණ්ඩ‌යේ මිල අඩු වන විට සැපයුම් ප්රමාණයද අඩු ‌වන බවයි.

ඒ අනුව සැපයුම් නිතිය ශීතයක ආකාර‌යෙන් පහත පරිදි දැක්විය හැක.

              Qs   =   F    (P)

ස්වායක්ත විචල්‍යන්           පරායක්ත විචල්‍යන්

සැපයුම් නීතිය තහවුරැ කරන සාධක

  • වැඩිවන අාවස්ථික පිරිවැය නීතිය 
  • ඉහළ යන ලාභය මත ඇතිවන කැමැත්ත

වැඩිවන අාවස්ථික පිරිවැය නීතිය 

මිල වැඩි වනවිට සැපයුම් ප්රමාණය වැඩි කිරීමට නම් ඒ තුළ කැප කළ යුතු භාණ්ඩ හා ‌සේවා ප්රමාණය ද වැඩි වන බවයි.

එනම් 

  මිල වැඩි වන විට සැපයුම් ප්රමාණය වැඩි කිරී‌මේ දී නිපදවන අති‌රේක  එ්කක ‌ෙවෙනු‌වෙන් යන පිරිවැය ඉහළයන මිල තුළින් අාවරණය විය යුතුය.

එබැවින් මිල වැඩි වන විට සැපයුම් ප්රමාණයද වැඩි ‌ ‌‌‌වේ.

 

ඉහළ යන ලාභය මත ඇතිවන කැමැත්ත

මිල වැඩි වන විට නිෂ්පාදකයා‌‌ගේ ලාභය වැඩි වන බැවින් එම වැඩිවන මිලට නිෂ්පාදකයින් ප්රතිචාර දක්වන්‌‌‌නේ සැපයුම් ප්රමාණය වැඩි කිරී‌ෙමෙන් බවයි.

සැපයුම් ‌‌ ල‌ේඛනය . සැපයුම් ‌‌ සමීකරණය. සැපයුම් ‌‌ වක්රය

සැපයුම් ‌‌ ල‌ේඛනය

 සැපයුම කෙරෙහි බලපාන අ‌නෙකුත් සාධක ස්ථාවර යම් නිශ්චිත ‌‌ ‌කෙටි කාල සීමාවකදී ‌‌ව‌ෙළදප‌ලේ පවතින  විකල්ප මිල ගණන් යට‌තේ නිෂ්පාදකයින් විසින් සැපයීමට සූදානම් විවිධ ප්රමාණය න් අතර සම්බන්ධතාවය ‌පෙන්වන සටහන "සැපයුම් ‌‌ ල‌ේඛනය"යි.

සැපයුම් ‌‌ වක්රය

 එම ‌‌‌ ල‌ේඛණයට අදාළ ඡාමිතික හැඩය "සැපයුම් වක්රය " යි

සැපයුම් ‌‌ සමීකරණය

 කිසියම් භාණ්ඩයක සැපයුම් ‌‌ ප්රමාණය හා මිල අතර පවතින අනු‌ලෝම සම්බන්ධතාවය දක්වන විඡීය සමීකරණය "සැපයුම් ‌‌ සමීකරණය" යි.

 

සැපයුම් වක්රයට  අදාළ ‌පොදු සමීකරණය පහත පරිදි දැක්විය හැක.

   Qs=a+bp

a=මිල "0"හිදී සැපයුම් ප්රමාණය

b= 

p=මිල

Qs=සැපයුම් ප්රමාණය

 

සැපයුම් ප්රමාණය ‌වෙනස් වීම  හා සැපයුම ‌වෙනස් වීම 

සැපයුම් ප්රමාණය ‌වෙනස් වීම

 සැපයුම ‌කෙ‌‌රෙහි බලපාන අ‌නෙකුත් සාධක  ස්ථාවර යම් නිශ්චිත ‌කෙටි කාල සීමාවක දී  සලකා බලන භාණ්ඩ‌ය‌ේ මිල අඩු වැඩි වන නිසා සපයනු ලබන ප්රමාණය අඩු වීම "සැපයුම් ප්රමාණය ‌ව‌ෙනෙස් වීමයි

  • සැපයුම ප්රසාරණය 
  • සැපයුම් සං‌‌ක‌ේාචනය

සැපයුම ‌වෙනස් වීම

  • සැපයුම අඩු වීම
  • සැපයුම වැඩි වීම