තාපය
තාපය
උෂ්ණත්වය
උෂ්ණත්වය යනු වස්තුවක් නිර්මාණය වී ඇති අංශු වල පවතින මධ්‍යන්න චාලක ශක්තිය පිළිබඳ මිනුමකි. ඕනෑම පදාර්ථමය වස්තුවක් සතු වන මූලික ගුණාංගයක් ලෙස උෂ්ණත්වය දැක්විය හැකි ය .
උෂ්ණත්වය මැනීම
උෂ්ණත්වය මැනීම සඳහා යොදා ගනු ලබන උපකරණය උෂ්ණත්වමාන යයි. ලොව මුල්ම උෂ්ණත්වමානය නිපදවා ඇත්තේ ගැලීලියෝ ගැලීලි විසිනි.
මේ වන විට විවිධ වර්ගය උෂ්ණත්වමාන නිපදවා ඇත.
ඒ අතර ප්‍රධාන සහ මූලික තැනක් ගනු ලබන උෂ්ණත්වමාන දෙකක් වනුයේ වීදුරු-රසදිය උෂ්ණත්වමානය සහ වීදුරු-මධ්‍යසාර උෂ්ණත්වමානය යි.
වීදුරු රසදිය උෂ්ණත්ව මානය
උෂ්ණත්ව මානය උෂ්ණත්වමාන ද්‍රව්‍ය ලෙස රසදිය භාවිතා කරයි. රසදිය අඩංගු බල්බයකට සිහින් සිරුරකින් යුත් වීදුරු නලයක් සම්බන්ධ කිරීමෙන් මෙය නිපදවා ඇත. උෂ්ණත්වය වැඩිවන විට බල්බය අඩංගු රසදිය ප්‍රසාරණය වී නලයේ ඇති සිහින් සිදුවිය දිගේ ඉහලට ගමන් කරන අතර නලයේ සලකුණු කර ඇති පරිමාණයෙන් රසදිය කන්දේ දිග් අනුව උෂ්ණත්වය කියවා ගත හැකිය .
වීදුරු රසදිය උෂ්ණත්ව මානයට කේශික සිදුරක් සහිත වීදුරු කඳක් භාවිතා කරනුයේ ඇයි ?
හේතුව වනුයේ කුඩා උෂ්ණත්ව වෙනසකට රසදිය පරිමාවේ කුඩා වෙනසක් සිදු වේ . එවිට රසදිය ගමන් ගමන් කරන නලේ සිදුරේ විෂ්කම්භය ඉතා අඩු වූ විට රසදිය කද පැහැදිලිව පෙනෙන ප්‍රමාණය දුරක් ගමන් කරයි. රසදිය කන්ද ගමන් කරන නලේ ඔබේ විශ්කම්භය වැඩි වුවොත් කන්ද පැහැදිලිව පෙනෙන ප්‍රමාණයේ දුරක් ගමන් නොකරයි. ඉන් වැඩි වූ කුඩා උෂ්ණත්ව වෙනස පැහැදිලිව ලබාගත නොහැකිය.
උෂ්ණත්වමාන ද්‍රව්‍යයක් ලෙස රසදිය බහුලව භාවිතා වීමට හේතුව කුමක්ද ?
රසදිය වල ඇති සුවිශේෂී ගුණාංග මේ සඳහා හේතු වේ. හේතුවෙන් ඒවා නම් ,
- රසදියෙහි ප්‍රසාරණය පුළුල් උෂ්ණත්ව පරාසයක් තුළ ඒකාකාරී වීම.
- රසදිය හොඳින් තාප සන්නයනය කිරීම.
- පුළුල් උෂ්ණත්ව පරාසයක් තුළ රසදිය ද්‍රව්‍යක් ලෙස පැවැතීම .
නමුත් වීදුරු රසදිය උෂ්ණත්වමානය වර්තමානයේ භාවිතයෙන් අඩුවෙමින් පවතී. එයට හේතුව කුමක් ද ?
රසදිය විෂ සහිත වේ .රසදිය උෂ්ණත්වමානය උෂ්ණත්ව මානය බිඳීම වැනි දේ මගින් රසදිය බාහිර පරිසරයට නිකුත් වූ විට විශාල පරිසර දුෂණයක් සිදුවේ. වර්තමානයේ රසදිය උෂ්ණත්වමානය භාවිතය අඩු වෙමින් පවතී.
වීදුරු මධ්‍යසාර උෂ්ණත්වමානය
උෂ්ණත්වමාන ද්‍රව්‍ය ලෙස භාවිතා කරන්නේ මද්‍යසාර යි .
වීදුරු රසදිය උෂ්ණත්වමානය ට වඩා මෙම උෂ්ණත්ව මානය විශේෂ ගුණාංගය කුමක්ද ?
එතිල් මධ්‍යසාර යේ ද්‍රවාංකය -115 සෙල්සියස් අංශක නිසා එය සෙල්සියස් අංශක 0 ට වඩා ඉතා පහළ උෂ්ණත්ව මැනීමට යෝග්‍ය වේ.
උෂ්ණත්වමාන ද්‍රව්‍යයක් ලෙස මද්‍යසාර භාවිතා කිරීමට හේතු මොනවාද?
අනෙකුත් රටවලට සාපේක්ෂව ප්‍රසාරණය වැඩි වීම .
ප්‍රසාරණය උෂ්ණත්වය සමග ඒකාකාරී වීම .
සංඛ්‍යාංක උෂ්ණත්වමානය
වර්තමානයේ බහුලව භාවිතා වන උෂ්ණත්වමාන වර්ගය මෙය වේ. විශේෂත්වය වනුයේ පාඨාංකය කෙලින්ම සංඛ්‍යාවක් ලෙස කියවා ගත හැකි වීමයි . මෙම උෂ්ණත්ව මාන වලදී සෑදීමට උෂ්ණත්වය වැඩිවීම නිසා සිදුවන ප්‍රසාරණය වෙනුවට ප්‍රතිරෝධය වැනි උෂ්ණත්වය මත රඳා පවතින විද්‍යුත් ගුණයක් භාවිතා වේ.
උෂ්ණත්ව පරිමාණ
සෙල්සියස් පරිමාණය, වායුගෝල එකක පීඩනයක් යටතේ සංශුද්ධ අයිස් ද්‍රව බවට පත්වන උශ්නත්වය ශුන්‍ය ය ලෙසටත් එම පීඩනය ම යටතේ ජලය හුමාලය බවට පත්වන උශ්නත්වය සෙල්සියස් අංශක සීය ලෙසටත් ගැනීමෙන් සකසා ඇත.
මෙසේ උෂ්ණත්ව පරිමාණයක් සකස් කර ගැනීම සඳහා භාවිතා කරන වෙනස් නොවන උෂ්ණත්ව අචල ලක්ෂ ලෙස හැඳින්වේ. celsious පරිමාණය අචල ලක්ෂ දෙක අතර පරාසය කොටස් සීයකට බෙදා ඇත.
පැරන්හයිට් පරිමාණය, අතර ලක්ෂය උෂ්ණත්වය සහ ජලය හුමාලයට බවට පත්වන උෂ්ණත්ව තෝරාගෙන ඇත
