සද්ධාතිස්ස රජුගේ පුත්රයෙකු වූ වළගම්බා රජු මෙරට දේශපාලන බොහෝ අභියෝගයන්ට මුහුණ දී ඒවා ජයගත් නරපතියෙකු සේ සැලකිය හැකිය.
*සොයුරු කල්යානයන්ගේ සෙනෙවි මහරත්තක රජකම පැහැර ගැනීම
*රුහුණේ තීය බමුණාගේ කැරැල්ල
*සප්ත දුවිඩ ආක්රමණයට මුහුණ දීම
* ජෛන ආගමිකයන්ගේ විරෝධය
*ප්රාදේශීය පාලකයන්ගේ විරුද්ධත්වය
*බැමිණිතියා සාගතය ඇතිවීම.
*පෞද්ගලික ආරාම පූජාව නිසා මහා විහාර භික්ෂූන් ගෙන් එල්ල වූ විරෝධය
යනාදිය හදුනා ගත හැකිය..ඒ අභියෝගයන් මෙසේ පැහැදිලි කර ගනිමු.
1.සොයුරු කල්යානයන්ගේ සෙනෙවි මහරත්තක රජකම පැහැර ගැනීම.
වළගම්බා රජුගේ සොයුරු රජ වීමෙන් පසු මහරත්තක නම් සෙනෙවියෙකු රජු මරා රජකම පැහැර ගන්නා ලදී. තමා පරපුරට අයිති වූ රාජ්ය උරුමය නැවත ලබා ගැනීම වළගම්බා රජු මුහුණ දුන් පළමු අභියෝග යයි.
2.රුහුණේ තීය බමුණාගේ කැරැල්ල
මහරත්තක සෙනෙවියා පරදවා බලය ලබාගත් පසු රෝහණයේ "නකුල " ගමේ බ්රාහ්මණ තිස්ස හෙවත් " තීය " නම් බමුණා රජුට එරෙහිව රාජ්ය බලය ලබා ගැනීමට කටයුතු කිරීම.
3.සප්ත දුවිඩ ආක්රමණය
තීය බමුණාගේ කැරැල්ල සමගම දකුණු ඉන්දීය පුලහත්ථ, භාගිය, පණයමාර, විලය මාර, දාඨිය යන අය ආක්රමණය ක් එල්ල කලේය. ඒ සදහා ද්රවිඩයන් 07 ත් දෙනෙකු පැමිණි අතර මින් එක් ද්රවිඩයෙකු පාත්රා ධාතුවද, තවත් එක් ද්රවිඩයෙකු දේවිය ද රැගෙන ඉන්දියාවට පලාගිය බව මුලාශ්ර වල සදහන් වේ.රාජ්යත්වය තහවුරු කරන පාත්රා ධාතුව ඉන්දියාවට රැගෙන යාම ප්රබල අභියෝග යකි.
තම ආදරණීය බිරිද තමන්ගෙන් වෙන්වීම රජු මානසිකව පෙළෙන්නක් විය හැකිය. මෙයද රජු හට මුහුණ දීමට සිදුවූ අභියෝගයකි. ඉතුරු ද්රවිඩයන් පස් දෙනා රජුට විරුද්ධව නැගිසිට රට පාලනය කිරීම රජුට මුහුණ දීමට සිදුවූ ප්රබල අභියෝගයකි.
මොවුන් එකිනෙකා මරා ගනිමින් අවුරුදු 14 මාස 7ක් ලංකාව පාලනය කල අතර එකල මෙරට ආගමික, ආර්ථිකමය, සමාජමය පිරිහීමක් සිදුවිය. රජු නැවත බලයට පත්වු පසු පිරිහී තිබූ රාජ්ය යථා තත්වයට පත් කිරීමද රජුට මුහුණ ඊමට සිදුවු අභියෝගයකි.
4 .ජෛන ආගමිකයන්ගේ විරෝධය
ද්රවිඩ ආක්රමණිකයන්ට මුහුණ නොදී රජු පලායන විට ගිරි නිගණ්ඨාරාමයේ විසූ ගිරි නිගණ්ඨයා "මහා කළු සිංහයා පලා යයි." යනුවෙන් හඩ නගා ඇත.මෙමගින් රජුට ජෛන ආගමිකයන්ගේන් තිබු විරෝධය පෙන්නුම් කරයි. මෙයද රජුට මුහුණ දීමට සිදුවූ අභියෝග යකි.
5.ප්රාදේශීය පාලකයන්ගේ විරුද්ධත්වය
ආක්රමණිකයන්ට මුහුණ නොදී මලය දේශයේ වෙස් වලාගෙන තණසිව නම් ප්රාදේශීය පාලකයා සමග සිටින විට රජු හා ඔහු අතර අරගලයක් ඇතිවිය. මේ නිසා තණසිව මරණයට පත්වු අතර මෙයද රජුට මුහුණ දීමට සිදුවූ අභියෝග යකි. තවද ඇමතිවරු 7 දෙනෙක් රජුට එරෙහි විමද මුහුණ දීමට සිදුවූ අභියෝගයකි.
6.බැමිණිතියා සාගතය
රජු සැගවි සිට සේනා සංවිධානය කරන අවධියේ අවුරුදු 12 ක් පුරාවට බ්රාහ්මණ තිස්ස හෙවත් බැමිණිතියා සාගතය පැවත ඇත. මහාවංසයට අනූව මෙකල ජනයා ආහාරපානාදිය නොමැති වීම හමුවේ අල, කොල, මුල් වැනි දෑ ආහාරයට ගෙන ඇත. බොහෝ භික්ෂුන් වහන්සේලා හා රට වැසියා මරණයට පත්ව ඇත. ඇතැම් භික්ෂුන් ඉන්දියාවට ගොස් ජීවිතේ බේරා ගෙන ඇත. මුඛ පරම්පරාවෙන් රැගෙන ත්රිපිටකය ආරක්ෂා කිරීමට මෙකල භික්ෂුන් මහත් කැපවීම් කර ඇත. මෙයද වළගම්බා රජු මුහුණ දුන් ප්රබල අභියෝගයකි.
7.පෞද්ගලික ආරාම පූජාව නිසා මහාවිහාර භික්ෂුන් ගෙන් එල්ල වූ විරෝධය
මලය දේශයේ සිටියදී රජුට උපකාර කල "කුපික්කල තිස්ස " හිමියන්ට "ගිරි නිගන්ඨයා " වාසය කල ආරාම කඩා ඉදිකල අභයගිරි විහාරය පෞද්ගලික පූජාවක් ලෙස පූජා කර ඇත. භික්ෂුව යමක් පිලිගැනීමේදී සඝසතු කොට ලබා ගත යුතු අතර මෙම පෞද්ගලික ආරාම පූජාව ලබා ගැනීම ශාසන සම්ප්රදාය ට පටහැනිය. මේනිසා මහවිහාර භික්ෂුන් තිස්ස තෙරුන් මහා විහාරයෙන් නෙරපා ඇත. මෙම සිදුවීම නිසා මහා විහාර භිකෂූන් රජු සමග අමනාප වී ඇත. මෙය රජු බලාපොරොත්තු නොවූ දෙයකි. මහා විහාර භික්ෂුන්ගේ විරුද්ධත්වය රජුට වූ බලවත් අභියෝගයකි. මේ බව මහා වංශයේ රජු පිළිබඳව අඩු තක්සේරුවෙන් දැක්වීම තුලින්ද හදුනාගත හැකිය.
මෙලෙස වළගම්බා රජුට දේශීය මෙන්ම විදේශීය වශයෙන්ද අභියෝග රාශියකට දීමට සිදුවූ බව ඓතිහාසික තොරතුරු පිරික්සීම තුලින් හදුනාගත හැකිය.
වළගම්බා රජු තමාට එල්ලවූ අභියෝග ජය ගැනීම සදහා ක්රියාකාරකම් රැසක් සිදු කොට ඇත. ඒවා මෙසේ කරුණු යටතේ පැහැදිලි කර ගත හැක.
01. රජුට විරුද්ධ වු අයට එඩිතරව මුහුණ දීම.
තම සහෝදරයා මරා රජකම පැහැරගත් මහ රත්තක සෙනෙවියා මරා තම පරපුරට අයත් රාජ්ය උරුමය තහවුරු කර ගනිමින් පළමු අභියෝගය සාර්ථකව ජය ගැනීමට රජු කටයුතු කලේය.
අනුලා බිසව හා රණසීව නම් ප්රාදේශීය නායකයාගේ බිරිද අතර ඇතිවු හමුවේ රජු හා රණසීව සටනක නියලුණි. මෙහිදි ඔහුව මරා දමමින් තමා පීතුරාජ බව පවසා ඇත. මේ අනූව රැස්වූ පිරිස රජුවෙත අවනත කර ගනිමින් එම අභියෝගයද ජයගෙන ඇත.
රජුගේ ක්ෂණික කෝපය නිසා කව්සිහ නම් ඇමතියා මරණයට පත්වීම සමග අනිත් සෙන්පතියන් රජු අතැහැර ගොස් ඇත. එහෙත් හම්බුගල්ලක, බහුස්රැත තිස්ස හා කුපික්කල තිස්ස හිමිවරුන් මුල්වී දෙපාර්ශවය සමගි කර ඇත. මෙමගින් රජු තම බලය රැකගනිමි භික්ෂූන්ගේ උපකාරයෙන් අභියෝග ජය ගෙන ඇත.
02.උපායශීලීව සතුරන් මැඩලීම
වළගම්බා රජු බලයට පත්ව මාස 05 කට පසු රෝහණයේ නකුලගම "තීය " බමුණා කැරැල්ලක් ඇතිකිරීම හා දකුණු ඉන්දීය ආක්රමණිකයන්ට මුහුණ දීමේදී උපායශීලී ව ඇත. මහාවංස කතුවරයා "නිතිමා " යන කෙටි වචනයක්ද මහාවංස ටීකාව මෙය " තල්පතකින් තල්පතක් සිදින්නාක් මෙන් " යැයි දක්වා ඇත. මෙහිදි රජු තීය බමුණා හා ආක්රමණිකයන් අතර ගැටුම සිදුවන ලෙස ක්රියාකොට ඇත. මෙය රජු තීය බමුණාගේ කැරැල්ලට සාර්ථකව මුහුණ දීමකි. මෙය විසෙන් විස නැසීමකි. එයින් තීය බමුණාගේ අභියෝගය ජයගෙන ඇත.
03.සුදුසු අවස්ථාව වනතෙක් පසුබැස අවස්ථාව පැමිණි විගස යුධ කිරීම.
දකුණු ඉන්දීය ආක්රමණිකයන්ට මුහුණ නොදී පලා ගොස් වසර 14කුත් මාස 07ක් මලය දේශය, වෙස්සගිරිය, ආකාසචේතිය ආදී ප්රදේශ වල සැගව ඇත. තිස්ස තෙරුන් ඇතුළු භිකෂූන්ගේ උපකාර මත සේනා සංවිධානයෙන් පසු සතුරාට මුහුණ දීමට පැමිණ ඇත.
පුලහත්ථ, භාගිය, පණයමාර, විලය මාර, දාඨිය යන අය එකිනෙකා මරා ගනිමින් රාජ්ය කළ අතර අවසන් පාලකයා වූ දාඨිය මරා දමා තම පරපුරට උරුම වූ රාජ්ය නැවත ලබා ගත්තේය. මෙමගින් රජු අභියෝගය සාර්ථකව මැඩලා ජයගෙන ඇත.
04.ගිරි නිගණ්ඨයා ට එරෙහිව ක්රියා කිරීම
වළගම්බා රජ දවස වන විට ජෛන නිගණ්ඨයන් ඉතා බලසම්පන්න ව රජුට පවා අභියෝග කිරීමට සමත් ආගමික කණ්ඩායමක් ලෙස වර්ධනය වු සිටි බව රජු පලා යන විට " මහා කළු සිංහයා පලා යයි " වශයෙන් හඩනගා ප්රකාශ කිරීමෙන් පැහැදිලිය. දාඨිය රජු මරා නැවත රජ වු පසු රජු විසින් ගිරි නිගණ්ඨාරාමය කඩා අභයගිරිය නමින් දාගැබක් එහි ඉදිකලේය. මෙය ජෛන ආගමේ නැගීම මර්ධනයට ගත් උත්සහයකි.
05...මහා විහාරයේ එල්ල වූ විරෝධතා සාර්ථකව මැඩලීම
අභියගිරි විහාරය කුපික්කල තිස්ස තෙරුන්ට පිදු අතර මේනිසා සසුනේ නිකාය භේදයට මග පෑදිණි. මේ සමග මහා විහාර භිකෂූන්ගෙන් රජුට විරුද්ධත්වයක් එල්ල විය. කුපික්කල තිස්ස තෙරුන්ගේ ගෝලයෙකු වූ බගලමසුතිස්ස තෙරුන් භිකෂූන් 500 සමග මහා විහාරයෙන් නික්ම අභයගිරියේ පදිංචි විය. මේ නිසා රජුට ආගමික වශයෙන් ඇතිවූ අර්බුදය සාර්ථකව විසදාගත හැකිය.
ලංකාරාම විහාරය සෝමා දේවිය සිහිවීම පිණිස චෛත්යයක් ඉදිකිරීම සෙන්පති උපතිස්ස ලවා "දක්ඛිණගිරි විහාරය " ඉදිකිරීම වැනි කටයුතු මගින් "මහා විහාරය " රජුට විරුද්ධව පැවති අමනාපය දුරු කර ගැනීමට උත්සහයක් මගින් අභියෝගය ජයගෙන ඇත.
06. ත්රිපිටකය ග්රන්ථාරූඪ කිරීම.
ද්රවිඩ ආක්රමණ හා දුර්භික්ෂ අවධියේදී ඉතා දුශ්කරතා වලට මුහුණ දෙමින් මුඛ පරම්පරාවෙන් රැගෙන හා ත්රිපිටකය මාතලේ අලුවිහාරයේදී ප්රාදේශීය නායකයෙකුගේ මූලිකත්වයෙන් ග්රන්ථාරූඪ කිරීම සිදුවිය. ආක්රමණිකයන්ගෙන් රට නිදහස් කර ගැනීමේ ප්රතිඵල ලෙස මෙය සිදුවූ බව සිතිය හැකිය. මේ නිසා අභාවයට යාමට තිබු ත්රිපිටකය චිරාත් කාලයක් පවත්වා ගැනීමට පදනම නිර්මාණය විය.
මේ අනූව වළගම්බා රජු ඉතා කටුක පරිසරයක සැගවී කාලය ගත කරමින් යුධ සේනා සංවිධානය කර රට එක්සේසත් කිරීමත්, රජුට මුහුණ දීමට සිදුවූ සියළු අභියෝග ජය ගනිමින් රජු පැමිනීමටත් හැකිවීම රජුගේ ශ්රේෂ්ඨත්වය විදහා පාන සිදුවීම් ලෙස හදුනා ගත හැකිය.
රචනය ✍️ සදුනී නිසංසලා