බැංකු සැසඳුම් පත්‍ර
බැංකු සැසඳුම් පත්‍ර
මේකෙදි කරන්නේ ව්‍යාපාරයේ බැංකු ගිණුමත් බැංකුවේ බැංකු ප්‍රකාශනයත් සැසඳීමට ලක් කිරීමයි.
සාමාන්‍යයෙන් ව්‍යාපාර බැංකුවක ජංගම ගිනුම් පවත්වාගෙන යනවා, ඒ බැංකු කටයුතු ඒ ගිනුමක් හරහා සිදු කරන එක පහසු නිසා. මෙහෙම ගිණුමක් පවත්වාගෙන යනවා නම් ඕනෑම ව්‍යාපාරයකට ව්‍යාපාරයේ සිදුවන ඕනෑම වියදමක් ගෙවීමට අතැති මුදල් තියාගන්න ඕනි වෙන්නේ නෑ.
එතකොට මේ ජංගම ගිණුම වෙනුවෙන් ව්‍යාපාරය බැංකු ගිණුමකුත්, බැංකුව බැංකු ප්‍රකාශනයකුත් හදනවා. ව්‍යාපාරය පැත්තෙන් ජංගම ගිණුම ව්‍යාපාරයට වත්කමක් වන අතර බැංකුව පැත්තෙන් ඒක වගකීමක් වෙනවා. මොකද ව්‍යාපාරයේ සල්ලි තමයි බැංකුවේ දාලා තියෙන්නේ. එතකොට ඒක එයාලට වත්කමක්. බැංකුවේ සල්ලි දැම්මට ඒ අනුන්ගේ සල්ලි. ඉතින් බැංකුවට ඒක වගකීමක් වෙනවා.
එතකොට මේ වත්කම්, වගකීම් මූලිකාංගවල ද්විත්ව සටහන් න්‍යායට අනුව තමයි ව්‍යාපාරයයි, බැංකුවයි ගණුදෙනු සටහන් කරන්නේ.
උදා: ව්‍යාපාරය මුදල් රු.50000ක් ජංගම ගිණුමේ තැන්පත් කිරීම
මේක ව්‍යාපාරය සටහන් කරන්නේ එයාලගේ බැංකු ගිණුමේ හරට. හැබැයි බැංකුව සටහන් කරන්නේ බැරට. හේතුව තමයි ව්‍යාපරයේ වත්කම් වැඩිවීම නිසා එයාලා හරටත්, බැංකුවේ වගකීම වැඩිවන නිසා බැරටත් සටහන් කරනවා.
ඒ වගේ යම්කිසි කාල පරිච්ඡේදයකට මේ දෙන්නම බැංකු ගිණුමකුයි, බැංකු ප්‍රකාශනයකුයි හදනවා. ඒ කාල පරිච්ඡේදයේ ජංගම ගිණුම ආශ්‍රිතව සිදුවුනු සෑම ගණුදෙනුවක්ම දෙගොල්ලොම සටහන් කරනවා. ඒ සටහන් කරලා ව්‍යාපාරය විසින් බැංකු ගිණුමේ අවසන් ශේෂයයි, බැංකු ප්‍රකාශනයේ අවසන් ශේෂයයි සැසඳීමක් කරනවා. ඒකට තමයි අපි කියන්නේ බැංකු සැසඳුම් පත්‍රය / ප්‍රකාශය කියලා.
මොකද ව්‍යාපාරය බැංකු ගිණුමට සිදු කරන සියළුම හර කිරීම්, බැංකුව බැංකු ප්‍රකාශනයේ බැරටත්, බැංකු ගිණුමේ බැරට සටහන් කරන සියළුම දේවල් බැංකු ප්‍රකාශනයේ හරටත් සටහන් කල විට පමණයි එම ශේෂ දෙක සමාන වෙන්නේ. ඉතින් මේ ශේෂ දෙකෙහි අසමානතා පෙන්නුම් කරමින් තමයි අපි බැංකු සැසඳුම් පත්‍රය පිළියෙල කරන්නේ.
අසමානතාවලට හේතු වර්ග 03ක් ඇත.
- කාල පමාවන්/කාල වෙනස්වීම්
- මඟහැරීම්/අත් හැරීම්
- වැරදි
- කාල වෙනස්වීම්
- තැන්පත් කල නමුත් උපලබ්ධි නොවූ චෙක්/නිෂ්කාශනය නොවූ චෙක්
ව්‍යාපාරය බැංකු ගිණුමේ හරට සටහන් කර ඇති නමුත් මේවා බැංකු ප්‍රකාශනයේ බැර පැත්තේ පෙන්නුම් නොකරයි.
ඒ කියන්නේ අපි සල්ලි හම්බුනා කියලා සටහන් කලාට ඇත්තටම අපේ ජංගම ගිණුමට ඒ මුදල් බැර වෙලා නෑ කියන එකයි අදහස.
ඒකට හෙතුව වෙන්නේ සමහර චෙක් තියෙනවා බැංකුගත කරන දවසෙම මුදල් වෙලා තැන්පත් වෙන. ඒත් සමහර චෙක් එහෙම නෑ. ටික කාලයක් යනවා උපලබ්ධි වෙන්න.
- නිකුත් කල නමුත් ඉදිරිපත් නොවූ චෙක්
ව්‍යාපරය චෙක් නිකුත් කරන අවස්ථාවේම බැංකු ගිණුමේ බැර පැත්තේ සටහන් කරන අතර බැංකු ප්‍රකාශනයේ හරට සටහන් වන්නේ එම චෙක්පත ගෙවීම සදහා ඉදිරිපත් කලහොත් පමණි.
උදා: අපි සැපයුම්කරුවන්ට චෙක්පතක් නිකුත් කලත් ඔවුන් එම චෙක්පත ගෙවීම සදහා ඉදිරිපත් කරන්නේ ටික කාලයක් ගියාට පස්සේ නම් ඒ චෙක්පත අදාල මාසය අවසානයේ ඉදිරිපත් නොවු චෙක්පතක් ලෙස හදුනා ගන්න පුළුවන්.
- මඟහැරීම්/අත් හැරීම්
- තැන්පත් කල නමුත් අගරුවූ චෙක්
අගරු වෙනවා කියන්නේ return වෙනවා කියන එක. මෙහෙම වෙන්න හේතු තියෙනවා.
- උදා: අදාල චෙක්පත නිකුත් කල ගිණුමේ මුදල් නොමැතිකම
- අදාල අත්සන් නැතිවීම
- කල් ඉකුත්වී තිබීම
මේ වගේ හේතු නිසා cheque return වෙනවා. එහෙම අගරු උනාම බැංකුවෙන් අගරු චෙක්පත් නිවේදනයක් එවනවා. එහෙම ආවොත් නම් අපිට බැංකු ගිණුමේ සටහන් කරගන්න පුළුවන්. හැබැයි එහෙම අවේ නැත්නම් අපි අගරු වීම දැනගන්නේ මාසේ අන්තිමට බැංකු ප්‍රකාශනය හම්බුනාට පස්සේ.
- ස්ථාවර නියෝග මත ලැබීම්/ගෙවීම්
ස්ථාවර නියෝග කියන්නේ ජංගම ගිණුම් හිමියාගේ නියෝග මත බැංකුව සිදුකරන ගෙවීම් හා ආදායම් රැස් කිරීම්.
- උදා: ලාභාංශ ආදායම්
- පොලී ආදායම්
- සාමාජික ගාස්තු ගෙවීම්
මේකෙන් කියන්නේ හැම මාසෙම එම ආදායම /ගෙවීම අනිවාර්‍යයෙන්ම සිදුවෙනවා. ඉතින් ව්‍යාපාරය බැංකුවට දන්වලා තියෙන්නේ මේ ගෙවීම කරන්න එහෙමත් නැත්නම් ආදායම රැස් කරන්න කියලා. මේ ලැබීම / ගෙවීම අපි මතක් කරලා අපේ බැංකු ගිණුමේ සටහන් කරගන්නවා නම් ගැටළුවක් නෑ. නමුත් බොහෝ වෙලාවට ඒක මඟහැරෙනවා.
- ණයගැති ප්‍රේෂණ
මේකෙන් කියන්නේ ණයගැතියා කෙලින්ම බැංකුවට මුදල්/චෙක් තැන්පත් කරනවා කියන එක. මේකට අපි කියන්නේ Direct Debit කියලා. එතකොට ණයගැතියා බැංකුවට තැන්පත් කලා කියලා අපිව දැනුවත් කලා නම් අපිට බැංකු ගිණුමේ සටහන් කරගන්න පුළුවන්. නමුත් එහෙම නැති වුනාම අපි ඒවා දැනගන්නේ බැංකු ප්‍රකාශය ලැබුනට පස්සේ.
- නිකුත් කල නමුත් අගරු චෙක්
මේකෙන් කියන්නේ ව්‍යාපාරය නිකුත් කල චෙක්පතක් අගරු වෙනවා කියන එක. අපි කලින් කතා කරපු අගරු වෙන්න හේතු නිසා චෙක්පත් අගරු වෙන්න පුළුවන්. සැපයුම්කරු දන්නෙත් නැත්නම් අපිට අගරු උනා කියලා දැනගන්න පුළුවන් වෙන්නේ මාසේ අන්තිමට බැංකු ප්‍රකාශනය ලැබුනට පස්සේ.
- බැංකුව විසින් අයකල විවිධ ගාස්තු
බැංකුව ජංගම ගිණුම් හිමියාගෙන් විවිධ ගාස්තු අය කරනවා.
උදා: බැංකු ගාස්තු
චෙක්පොත් ගාස්තු
චෙක් අගරු ගාස්තු වගේ ඒවා දැනගන්න පුළුවන් වෙන්නේ බැංකු ප්‍රකාශනය ලැබුනට පස්සේ.
- වැරදි
- ව්‍යාපාරයේ බැංකු ගිණුමේ සිදු කර ඇති වැරදි
ව්‍යාපාරයේ බැංකු ගිණුමේ සිදු කර ඇති ඕනෑම වැරැද්දක් මේ ගනයට ගන්න පුළුවන්
උදා: හරට සටහන් කලයුතු අයිතමයක් බැරට සටහන් කිරීම
ගිණුම තුලනය කිරීමේදී එකතුව අඩුවෙන්/වැඩියෙන් එකතු කිරීම
- බැංකුව ජංගම ගිණුමේ සිදු කර ඇති වැරදි
බැංකුව විසින් ජංගම ගිණුම සකස්කිරීමේදී සිදුවන වැරදි
උදා: වෙනත් ගණුදෙනුකරුවෙකුගේ ගෙවීමක් ව්‍යාපාරයේ ජංගම ගිණුමේ සටහන් කිරීම
ඉහත අසමානතා පෙන්වමින් අපි බැංකු සැසඳුම් පත්‍රය පිළියෙල කරනවා. එහෙමත් නැත්නම් අපි ව්‍යාපාරයේ බැංකු ගිණුමේ ශේෂය නිවැරදි කරන්න සංශෝධිත බැංකු ගිණුමක් පිළියෙල කරලා එම ගිණුමේ අවසන් ශේෂයත් බැංකු ප්‍රකාශනයේ ශේෂයත්, බැංකු සැසඳුම් පත්‍රය හරහා සිදු කරනවා.
