සොකරි ගැමි නාටකය
සොකරි නාටකය වනාහි උඩරට නර්තන සම්ප්‍රදාය හා බැදුණු ගැමි නාටක විශේෂයක් ලෙස හදුන්වාදිය හැකි ය. මාතලේ, හගුරන්කෙත, වන්නිය, බදුල්ල, ආදී ප්‍රදේශ පුරා ව්‍යාප්ත ව පවතින්නා වූ මෙකී ජන නාටකයෙහි ප්‍රදාන චරිත දෙකක් ලෙස “සොකරි” හා “ගුරුහාමි” හැදින්විය හැකි ය. සොකරි ගැමි නාට්‍ය ගත්කල එහි අන්තර්ගත කතා පුවත් කිහිපයක් දැකගත හැකි ය. කෙසේ වෙතත් සොකරි හා ගුරුහාමි යන අඹු සැමියන් හා පරයා නමැති සේවකයා ද සමග ඉන්දියාවේ කාසි දේශයේ සිට මෙරටට පැමිණෙන්නේ ජීවිකාවක් සොයා ගැනීම සදහා ය. පසුව තඹරාවිට ගමෙහි වෙදරාළගේ භූමි ප්‍රදේශයෙහි ජිවත් ව ඇතිවන ගැටළු කාරී තත්වයන්ට මුනුන පාන ආකාරය යි. මෙම නාටකයෙහි ප්‍රදාන චරිතයක් වන සොකරි ගුරුහාමිගේ බිරිද වේ.
මැය ඉතා රූමත් කාන්තාවක් වන අතර උඩරට සම්ප්‍රදායට අනුව ඔසරිය ඇද පයට සිහින් ගෙජ්ජි පලදා අතට , කණට , කරට අභාරණ පැළද සිටී. කොණ්ඩය තරමක් ලොකුවට බැද ලේන්සුවක් හෝ මල් පොකුරක් අතැති ව පමණ ඉක්මවා ගිය වත්සුණු තැවරීමෙන් වෙස් ගන්වා ඇත. මෙසේ වෙස් ගත් මැයගේ ගමන් විලාශය තාලාන්විත ය. ඉතා ශෘංගාරාත්මක බැල්මෙන් පිරිමින් දෙස නෙත් යොමු කරන මැය බෙර පද තාලයට හා ගායනයට අනුව අංග චලන දක්වමින් “ දොං ජිජි ගත ” තාලයට වංගෙඩිය වටේ ගමන් කරයි. ඒ අතර වී කෙටීම , වී පෙළීම , හාල් ගැරීම ආදී අවස්ථා නිරූපණය කර පෙන්වන්නේ ප්‍රේක්ෂක සිත් අමන්දානන්දයට පත් කරමිනි. සොකරිය මේ ආකාරයේ ඉතා කෝමල ආකාරයේ චරිත නිරූපණය කරනු ලබයි.
සොකරිය සබයට පැමිණෙන ආකාරය කවියෙන් මෙසේ කියාපා යි.
සොකරී එන්නී සබයෙන් අවසර ගන්නී
නැටුම් නටන්නී තාලෙට පාද තබන්නී
පද අල්ලන්නී පියයුරු ලැම සොලවන්නී
කැඩපත ගන්නී සැනකින් මුහුණ බලන්නී
ඒ වගේ ම වී කෙටීම පිළිබද මෙසේ පවසයි.
සොකරී කොටන්නේ කාගේ වියක් දෝ
නෙකෙටි තියෙන්නේ මේරූ ගලක් දෝ
නොපිපි තිබෙන්නේ මානෙල් මලක් දෝ
ගුරුව නේන්නේ කාගේ බසක් දෝ
ආදී වශයෙන් ඇති ගයනා තුලින් ඇයගේ චරිතය පිළිබද අපට අවබෝධයක් ලැබේ.
ගුරු හාමිගේ චරිතය දෙස නෙත් යොමු කරන කල ඔහු සොකරිගේ විවාහක සැමියා ය . තරමක් වයස්ගත පෙනුමකින් යුක්ත මොහු සුදු දිග කලිසමක් ඇද ඊට උඩින් සුදු වේට්ටියක් ඇද සිටි . ඉනට පච්ච වඩමක් බැද ඇති අතර , හිසට සුම්බරයක් බැද සිටී. පයට ගෙජ්ජි වැලක් ද අතට හරමිටියක් ද ඇති මොහු සිංහල බස හරියාකාරව උච්චාරණය කිරීමට නොදන්නෙකු බව හගවයි.
මොහු පිළිබද මේ ආකාරයේ ගයනා ඉදිරිපත් කරනු ලබයි.
දේසේ සිට ආ ඒ ගුරු මහල්ලා
දියට යන්න ලැබූ ගෙඩියක් එල්ලා
තබරාවිට වෙදරාලගේ බල්ලා
ගුරුවගේ කකුලේ කාපි බොලල්ලා
කතරගමට මම යමැද කියන්නේ
එතන ගොසින් පල දරමි කියන්නේ
ඇත්ත මගේ වරදක් ඉවසන්නේ
සොකරි ලැබෙන තුරු පඩුරු පුදන්නේ
මෙම කවිය තුලින් ගුරුහාමි වෙනත් දේශයක් සිට මෙහි පැමිණි බවත් තබරාවිට නිවසට වතුර ගෙන ඒමට ගිය අවස්ථාවේ සිදු වූ කරදරය පිළිබද කියා පායි. මේ ආකාරයට ඉහත සදහන් කවි ඉදිරිපත් කරමින් වංගෙඩිය වටේ ගමන් කරයි . සොකරි නාටකය පුරා ම බොහෝ විට “දොංජිජි ගත ” තාලයට ගායනය සිදු කෙරෙන අතර බෙර පද හා කවි ගයනා අනුව චරිත නිරූපණය කරන බව ඉහත තොරතුරු වලින් පෙන්වා දිම යුක්ති සහගත ය.
