කෘදන්ත
ධාතුවකට අගින් අර්ථවත් ප්‍රත්‍යයේ දී සෑදෙන්නා වූ පද කෘදන්ත යනුවෙන් හදුන්වනු ලැබේ.
කෘදන්ත නාම
කෘදන්ත පද නාම වශයෙන් හදුන්වන එකම ක්‍රියා පද වර්ගයයි. කෘදන්ත පද නාම වශයෙන් හැදින්වීමට හේතුව ඒවා නාම පද වර නගන විභක්ති නවයෙහි වර නැගීමට හැකි වීමයි.
නිදසුන් :
බලනු + ආ = බලන්න
බලනු + ඊ = බලන්නී
බලනු + ඕ = බලන්නෝ
කෘදන්ත යන පදය සැදෙන්නේ “කෘන්” අන්ත වුයේ කෘදන්ත යනුවෙන් නිසාය. මෙහි කෘන් යනුවෙන් හදුන්වන්නේ කෘදන්ත ප්‍රත්‍යයි. ඒ අනුව කෘන් යන කෘදන්ත ප්‍රත්‍යය අන්ත කොට ඇති නිසා කෘදන්ත යනුවෙන් හදුන්වන බවයි.
කෘදන්ත නාම කොටස් 4 කි.
- කතෘ කාරක කෘදන්ත
- කර්ම කාරක කෘදන්ත
- භාව කාරක කෘදන්ත
- කරණ කාරක කෘදන්ත
කතෘ කාරක කෘදන්ත
කතෘ කාරක කෘදන්ත කොටස් 2 කට බෙදේ. එනම්,
- අතීත කතෘ කාරක කෘදන්ත
- අනතීත කතෘ කාරක කෘදන්ත
1.අතීත කතෘ කාරක කෘදන්ත
අතීත කාලයෙහි යෙදෙන කතෘ කාරක කෘදන්ත ක්‍රියා සදහා යෙදෙන ප්‍රත්‍ය 4 කි. එනම්,
උ, ඌ, ඊ, ඈ
නිදසුන් :
බල + උ = බැලු
බල + ඌ = බැලූ
බල + ඊ = බැලී
කා + ඇ = කා
පා + ඈ = පෑ
ගා + ඈ =ගෑ
2.අනතීත කතෘ කාරක කෘදන්ත
අනතිත කාලයෙහි යෙදෙන කතෘ කාරක කෘදන්ත ක්‍රියා සදහා යෙදෙන ප්‍රත්‍ය 3 කි. එනම්,
න, නු, නා
නිදසුන් :
බල + න = බලන
බල + නු = බලනු
බල + නා = බලනා
කර්ම කාරක කෘදන්ත
කර්ම කාරක කෘදන්ත කොටස් 2 කට බෙදේ. එනම්,
1.අතීත කර්ම කාරක කෘදන්ත
2.අනතිත කර්ම කාරක කෘදන්ත
1.අතීත කර්ම කාරක කෘදන්ත
අතීත කාල කර්ම කාරක කෘදන්ත සදහා ප්‍රත්‍ය 2 ක් යොදා ගනු ලැබේ. එනම්,
ඉණි, උණු
නිදසුන් :
බල + ඉණි = බැලිණි
බල + උණු = බැලුණු
ලිව + ඉණි = ලිවිණි
ලිව + උණු = ලිවුණු
2.අනතිත කර්ම කාරක කෘදන්ත
අනතිත කර්ම කාරක කෘදන්ත හෙවත් වර්තමාන කර්ම කාරක කෘදන්ත සදහා යෙදෙන්නේ ද වර්තමාන (අනතිත ) කතෘ කාරක කෘදන්ත ප්‍රත්‍යයි. මෙහිදී සිදුවන විශේෂත්වය වන්නේ ධාතුව සහ ප්‍රත්‍ය අතරට “එ” ආගමනය වීමයි.
නිදසුන් :
බල + එ + න = බැලෙන
බල + එ + නු = බැලෙනු
බල + එ + නා = බැලෙනා
භාව කාරක කෘදන්ත
භාව කාරක හෙවත් භාවර්ථයේ යෙදෙන කෘදන්ත වලින් හැගීම් මාත්‍රයක් ප්‍රකාශ කෙරේ.මෙහි පැහැදිලි කර ගත හැක්කේ ක්‍රියාව අගට “භව” යන පදය යෙදීමයි.
භාව කාරක කෘදන්ත සදහා යෙදෙන ප්‍රත්‍ය 5 කි. එනම්,
නු, උම්, ඊම්, ඉලි, මන්
නිදසුන් :
බල + නු = බලනු
බල + උම් = බැලුම්
බල + ඊම් = බැලීම්
බල + ඉලි = බැලිලි
බල + මන් = බැලුමන්
කරණ කාරක කෘදන්ත
කරණ කාරක කෘදන්ත සදහා යෙදෙන ප්‍රත්‍ය 2 කි. එනම්,
න, නා
ව්‍යාකරණයේ දැක්වෙන පරිධි මෙම ප්‍රත්‍ය දෙක එකතු වීමෙන් සෑදෙන කරණ කාරක කෘදන්ත පද වලින් කිසියම් උපකරණයක් කියැවෙයි.
නිදසුන් :
බල + න = බලනය
බම + න = බමනය
කඩ + න = කඩනය
බස් + නා = බස්නාව
මක + න = මකනය
කප + න = කපනය
ඔබේ අමතර දැනුමට :
ප්‍රශ්න අංක 01
පහත සදහන් ක්‍රියා පද පුර්ව ක්‍රියා, මිශ්‍ර ක්‍රියා, අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා, ප්‍රයෝජ්‍ය ක්‍රියා, විධි ක්‍රියා, ආශීර්වාද ක්‍රියා බවට හරවන්න.
1.වපුරයි
පුර්ව ක්‍රියා - වපුරා / මිශ්‍ර ක්‍රියා -වපුරවමින් / අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා - වපුරද්දී / ප්‍රයෝජ්‍ය ක්‍රියා - වපුරවයි / විධි ක්‍රියා - වපුරන්න / ආශීර්වාද ක්‍රියා - වපුරත්වා!
2.පනියි
පුර්ව ක්‍රියා - පැන / මිශ්‍ර ක්‍රියා -පනීමින් / අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා - පනීද්දී / ප්‍රයෝජ්‍ය ක්‍රියා - පන්නවයි / විධි ක්‍රියා - පනීන්න / ආශීර්වාද ක්‍රියා - පනීත්වා!
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
076-6557372 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්ව විද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
