හේරත් හාමි (රසාස්වාදය) - විමලරත්න කුමාරග

 සමාජය විසින් අසම්මත පහත් යැයි සැලකෙන රැකියා දවසක නියලෙන පුද්ගලයකුගේ ජීවිතය හා බැදුණු උත්තරීතර මිනිස් ගුණ ඇදහීම මෙම පැදි පෙළට පාදක වී ඇත. ඔහු කරත රැකියාව සමාජ සම්මතයට අනුව පහත් බව අභිබවා ඔහුතුල සැගවුනු උසස් මානව ගුණ කවියා මෙයින් ස්මතුකර දක්වන්නේ සමාජ සම්මතය මගින් උසස් යැයි කියන එහෙත් පහත් මිනිසුන්ට සිවුම් උපහාසාත්මක විලාසයෙනි. මෙනි දුබලතා ඇති සමාජය උපහාසයට ලක් කිරීමට පමන් කතුවරයාගේ පරමාර්ථය නොවුනද හේරත් හාමිගේ ජීවන වෘතියත් ඔහුගේ ගුණයහපත් බවත් සමාජයේ බොහෝ අය සමග සැසදීමෙන් ඒ බව පැහැදිලි වේ. පැදි පෙළ අරම්බයේ කවියා මෙසේ දක්වයි.

අලියා වැටුණු වැව සිටි හේරත් හා                        මි

මා වැනියකු වුවද මම වැදගත් වී                          මි

මිනී කපන මුත් ඒ හේරත් හා                             මි

ඔහු මට වඩා විසි තිස් ගුණයෙන් දෑ                      මි

යන්නෙන් කවියා උක්ත අදහස වඩා තිවුර කරයි. කවියා මිනිසෙකි හේරත්හාමිද මිනිසෙකි ඔවුන් දෙදෙනාම මිනිසුන් වුවත් සමාජයේ වැදගත් පුද්ගලයා විදියට වැජඹෙන්නේ කවියාය. හේරත්හාමි සමාජය ඉදිරියේ පහත් මිනිසෙකි. සමාජය එසේ වුවත් ජිවනන යථාර්ථය යථාර්ථවාදිව දකින කවියා හේරත්හාමිගේ උසස් ගුණ හදුනා ගනි.හේරත් හාමි රැකියාව ලෙස මිණි කැපුවද තමාට වඩා විසි තිස් ගුනයකින්දැහැමි මිනිසෙකු ලෙස සැලකෙන්නේ එම නිසාය.

ඉස්පිරිතාලයේ අලියා වැටුණු වැ                        වේ

මළ මූ ඇදීමෙන් ඔහුගේ දවස ගෙ                       වේ

මාසික පඩිය ලැබ පෙන්නූ නමුදු සු                     වේ

ඔහු දුටු සෑම විට මා දුක් මුසුව තැ                       වේ

ඇතමෙකු අප්ප්‍රසිද්දියේ ජිවත් වුවද උසස් මානව දහම් ඔවුන්ගේ ජිවිත සමග බැඳි පවති. හේරත් හාමි සුළු මාස්පඩි කරුවෙකි. කම්කරු පඩිය පරදා ඉහල වැටුප් ඉල්ලා හඩ නොනගන ඔහු තුල ජීවත් වන්නේ මිනිසත් කම හරිහම්බ කරන දුර්වල මිනිසෙකි .

ජිවිත කාලය පුරාම ප්‍රාණය නිරුද්ධවු (පණනැති) මළ කදන් සමග ජිවත් වුවත් ඔහුගේ රූපය සිත්ගන්නාසුළුය. හැඩි දැඩි දේහ විලාසය කඩවසම් රූපකාය ඉලන්දාරිවිය ඔහුගේ දිවියේ අගය වැඩි කරයි.

ඇඟපත දැඩිය හැඩ ඇත හීන්දෑ                         රිය

වයසක් නොමැත නාඹර ඉලන්දා                       රිය

කිසිවෙක් තවම නැත පැවසුමට බා                     රිය

මට පුදුමයකි ඔහු මේ කරන කා                        රිය

පුහුදුන් මානවයාට පුහුදුන් ගතිලක්ෂණ සියල්ලම සපුරා නසාලිය නොහැකිය. එහෙත් ඔහුට එය අවම කර ගැනිමේ හැකියාව ඇත. අනුන්ගේම නොව තමන්ගේම මලමූත්‍රා ඇදීමට කෙනෙකු හැකිලෙන්නේ එම පුහුදුන් ගතිලක්ෂණ නිසාය .

තව කෙනෙකුට කල නොහැකි එම රජකාරිය ගෞරවයෙන් කිරිමෙන් පෘතුල සමාජයේ සුවිශේෂී මිනිසෙකු ලෙස ඔහු ගෞරවයට පාත්‍රවිය යුතුය.

උදා :- මට මහ පුදුමයකි ඔහු මේ කරන කාර්ය

සමාජයේ බොහෝ මිනිසුන් මෙන් එය විෂ්මය දනවන කාර්යක්සේ දකි. මලමුත්‍රා ඇදිම, මිනී කැපීම රැකියාව වුවත් ඔහු මිනිසෙකු හැටියට ශ්‍රෙෂ්ඨයෙකි.

මා වැනියෙකුට තද සංවේගයම දි                         දී

හැමදා උදේ ඔහු මගෙ වැසිකිළිය අ                      දී

හදිසියෙ යමකු මළහොත් දොස්තර ද ව                  දී

අප ඉදිරියේ ඔහු මළකුණ කපන ල                       දී

ගොවි-කම්කරු රදල-උඩරට කිසිම කු                   ලේ

වෙන කිසි කෙනෙක් තව නැත මේ වැඩය ක           ළේ

දැනගන්නට කිසිදු වරදක් නොමැත මො                 ළේ

කිසි අනතුරක් නොකරයි කිසිවකුට කැ                  ලේ

ගොවි,කම්කරු,රදළ කුලේ කිසිවෙකු විසින් මෙම කාර්ය සිදු නොවුනි . ඔවුන් සතුන් මැරුවත් ඔහු පන ඇති සකතකු නොමැරුවේය. ඔහු එයින් වැඩිදුරටත් සඳහන් කරන්නේ ඔහුගේ රැකියාව පහත් යැයි සම්මත වුවද උසස් ලෙස පහත් වැඩ කරන මිනිසුන්ට වඩා ඔහු උසස් මානව ගතිවලින් හෙබි බවයි. කෙනෙකුට පිලිකුල් වුවත් බියජනක වුවත් ඔහුගේ අමිහිරියාව ඔහුගේ පෞද්ගලික ජිවිතය හා සම්බන්ධ නොකර ගනි. ඔහු අසාමානිය කෙනෙකු මෙන් පෙනුනත් ඔහු සාමාන්‍ය මිනිසෙකි.

අවනත සිනා රැලි වත නිතරම පතු                    රයි

හැම වදනක් ම අවිහිංසකව පතු                       රයි

හැමදා වගේ සවසට බොන ගිනි වතු                  රයි

ඔහුගේ පපුව දැඩි කරුණාවෙන් උතු                  රයි

හේරත්හාමිගේ එකම නෑයා නැගණියි.ඔහු ජිවත්ව සිටියදීම ඇයටද මරණය හිමිවේ. උනුන් අතර අධි සංවේගි සහෝදර ප්‍රේමයක් පැවතුණි. ජිවත්ව සිටියදි උනුන්කඳුළු සැලුවේ එම නිසාය. එහෙත් නැගණිය මරණයට පත්වුවිට කදුලු නොසලාවි ඒ තරමටඔහුට මරණය පිලිබද අවබෝධයක් තබී ඇත.

පිහියා පහර ලැබ ඔහුගේ නැගණි අ                    නේ

මළ හැටි සිහිව මගෙ නෙත තෙත ගතිය දැ            නේ

නෑඬුව නමුත් ඔහු නැගණිය මැරුණු දි                 නේ

උණ ගත් දාට වැලපෙයි නෙත කඳුළු පෙ               නේ

කවර පැලැන්තියක කෙනෙකු වුවද මැරුණු පසු ඔහුට තවත් මළකුණක් පමණි. ඔහුට තම නැගනියගේ මළකදද එසේමය . ගැමි සබ්භියත්වයක එක්කුස උපන් නැගනිගේ මළකඳ කැපු හෙයින් සමාජය විසින් නානාවිධ අක්‍රෝධ පරිභව කළද ලොව ඇති මිහිරි මංශයන්ගෙන්(ලේ,මස්) ඔහුට ඵලක් නැත.

නැගණීය මළ විටදි දොස්තර සමඟ ගො           සින්

ඇගෙ කය කපන ලදි හේරත් හාමි වි               සින්

බැන්නත් ඔහුට මේ ගැන ගම නරක බ            සින්

ඔහු හට වැඩක් නැත ලොව ඇති රිහිරි ම          සින්

මුලු දිවිය පුරා මලමූත්‍රා සමග දිවි ගෙවුවද ඔහුගේ ඇතුළත පිරිසිදුය. කුණු කයට සැප දෙමින් ජීවත්වන මිනිසුන් හේරත්හාමිගේ ජීවන පටිපදාව ඉදිරියේ උපහාසයට ලක් වේ. රිහිරි මස වඩන්නට වෙර දරණ මිනිසුන් ඇසුරු කළද ඔහු ඒ පිටුපස හබා ගිිය මිනිසකු නොවේ. දිරිය ජීවත් කරවීමට වෙර දැරු මිනිසෙකි. වෘතියට කුමක් වුවත් ඔහු ආගමක නැඹුරුතාවක්ද ඇති පුද්ගලයෙකි.බුදුන් කෙරෙහි මෙන්ම දෙවියන් කෙරෙහිද දැඩිි බක්තියක් ඇත්තේ එ් බැවිණි.

නූපන් නිසා දනවත් මහරු පා                           යක

පන්සල වෙතට යයි හැම විටම පෝ                    යක

අලුතෙන් හැදුව වෙහෙරට ඔහු ද දා                     යක

ඊටත් වඩා සලකයි අයියනා                             යක

කවියා තම අනුභූතීය නිර්මාණාත්මකව දිග හැරීමට දැරු ප්‍රයත්ඤය සාර්ථකය.වෙසින්ම හේරත් හාමි ගැන අනුකම්පාව කරුණාව රසයයට බදුන්කරමින් පාඨකයා කැරුණා රසයේ ගිල්වන්නට දරන චතුරාර්‍යය අගය කළ යුතුය.‍

පාඨකයා වෙහෙසට පත් කරන බසක් වෙනුවට සරල බසක්යොදමින් පඨක රසතඤතාව අගය කළ යුතුත්තකි. සිවුපද අකෘතියෙන් නිමවා ඇති මෙය විමලරන්නයන්ගේ සාර්ථක නිමැවුමකි.