රක්ෂණය
අ.පො.ස. (උසස් පෙළ) ව්‍යාපාර අධ්‍යයනය
රක්ෂණය හදුනා ගනිමු
රක්ෂණයේ ඉතිහාසය
රක්ෂණයට ඉතා දිගු ඉතිහාසයක් තිබේ. රක්ෂණ ක්‍රමයේ ආරම්භය වසර 2500-3000 ත් අතර කාලයකට පෙර බැබිලෝනියාව හා චීනයේ සිදු වු බවට සාක්ෂි ඇත.
ඉන් වසර දහසකට පමණ පසු Rhodes වාසිහු සාමාන්‍ය මධ්‍ය අගය යන සංකල්පය භාවිතා කළේ ය. එනම් මුහුදු මගින් භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන වෙළන්දෝ එම භාණ්ඩ වල වටිනකමින් යම් ප්‍රතිශතයක් ගෙවීමයි. එවිට යම් අනතුරකදි එම අලාභය පියවා ගැනීමට එමගින් හැකියාව ලැබිණි.
ක්‍රි.ව 600 දී පමණ ග්‍රිකයින් හා රෝමානුවන් ජිවිත රක්ෂණය හදුන්වා දුන්නේය. 17 වන සියවස අග භාගයේ දී මුහුදු සාංචාර වැඩිවිමත්, වෙළද කෙන්ද්‍රයක් බවට ලන්ඩනය පත්විමත් සමග රක්ෂණ වඩා වැදගත් විය.
වර්තමානය වන විට ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයට නැතිවම බැරි අංගයක් බවට රක්ෂණය පත්ව තිබේ. එසේම රක්ෂණ ක්ෂේත්‍රය ද විශාල පරිවර්ථනයකට ලක්ව තිබේ.
අර්ථ දැක්වීම
ගොදුරු වන්නට ඉඩ තිබෙන, එක හා සමාන අවදානම් ඇති පුද්ගලයින්ගේ දායකත්වයෙන් නිර්මාණය වන පොදු අරමුදලකින්, සත්‍ය වශයෙන්ම අවදානමට ලක් වන කිහිප දෙනාට වන්දි ගෙවා, ඔවුන්ගේ අලාභ පූර්ණය කිරීම සඳහා ගනු ලබන යහපත් ක්‍රියා මාර්ගය රක්ෂණය නම් වේ. මෙහි දී එක් පාර්ශවයක සිට තවත් පාර්ශවයකට අලාභයක අවදානම සාධාරණව සහ අපක්ෂපාතීව මාරුකිරීමක් සිදුවේ. එය වාරිකයක් ගෙවීම මගින් හුවමාරු වේ.
අවදානම
රක්ෂණයේ දී මූල්‍යමය වශයෙන් ඇස්තමේන්තු කළ හැකි හානියක් සිදු වීමට ඇති ඉඩකඩ අවධානමක් ලෙස නිර්වචනය කෙරේ. ව්‍යාපාරයකට තම කටයුතු කර ගෙන යාමේ දී විවිධාකාර අවදානම් වලට මුහුණ පෑමට සිදුවේ. නිදසුන් ලෙස සොර හානි, ගිනි හානි, තොග හානි, ගංවතුර හානි ආදිය දැක්විය හැකිය.
අවදානම් කොටස් දෙකකට බෙදිය හැකි ය. එනම් රක්ෂණය කළ හැකි අවදානම් හා රක්ෂණය කළ නොහැකි අවදානම් යනුවෙනි.
රක්ෂණය කළ හැකි අවදානම් වල පහත ලක්ෂණ ඇතුළත් ය.
- අවධානම පුරෝකථනය කළ හැකි වීම
- අවදානම මූල්‍යමය වශයෙන් තක්සේරු කළ හැකි විම
- අවදානම නියත නොවීම. එනම් අහඹු ලෙස සිදු වන්නක් වීම
- සම්බන්ධතා වලින් තොර වීම. එනම් සිදුවූ අලාභය වෙනත් රක්ෂිත අලාභ හා සම්බන්ධ නොවීම
- සත්‍යාපනය කළ හැකි වීම. එනම් අලාභය සිදුවූ හේතුව, ස්ථානය, වේලාව හා ප්‍රමාණය විශ්ලේෂණය කළ හැකි වීම.
යම් කිසි අවදානමක ඉහත ලක්ෂණ නොමැති නම් එවැනි අවදානම් රක්ෂණය කළ නොහැකි අවදානම් ලෙස හැඳින්වේ. මෙයට උදාහරණ ලෙස ව්‍යාපාරයක් පාඩු ලැබීම, වත්කම් ක්ෂයවීම, විභාග අසමත් වීම ආදිය දැක් විය හැකි ය.
රක්ෂණයේ වැදගත්කම
- රක්ෂණය මගින් ව්‍යාපාර අවදානම් ආවරණය කරන නිසා ව්‍යාපාර ආරම්භ කිරීමට ආයෝජකයින් පෙළඹීම
- ආබාධිත තත්වයක දී හෝ මරණයක දී සේවකයින්ට මූල්‍යමය ආරක්ෂාවක් ලැබීම
- රක්ෂණ සමාගම් තම අරමුදල් නැවත ආයෝජනය කිරීම නිසා රටේ ආර්ථික සංවර්ධනයට අවශ්‍ය ප්‍රාග්ධනය ලැබීම
- මුහුදු උවදුරු රක්ෂණය නිසා ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම දියුණු වීම
රක්ෂණ ගිවිසුම හා රක්ෂණ ඔප්පුව
රක්ෂණ ආවරණයක් ලබා ගැනීමට අපේක්ෂා කරන පුද්ගලයකු විසින් ඉදිරිපත් කරන රක්ෂණ යෝජනා පත්‍රයක්, රක්ෂණ ආයතනය විසින් පිළිගැනීමෙන් පසු එම දෙපාර්ශවය අතර ඇති කර ගන්නා ලිඛිත එකගතාවය රක්ෂණ ගිවිසුමක් ලෙස හැඳින්වේ.
කිසියම් ජීවිතයකට හෝ දේපළකට අදාළව රක්ෂණ ගිවිසුමක් ඇති වූ පසු එයට අදාළව රක්ෂණ සමාගම විසින් රක්ෂිතයාට ලබා දෙන ලිඛිත සහතිකය රක්ෂණ ඔප්පුවක් ලෙස හැඳින්වේ.
රක්ෂණ ගිවිසුමකට සම්බන්ධ පාර්ශව
රක්ෂණ ගිවිසුමකට සම්බන්ධ ප්‍රධාන පාර්ශවයන් 3 කි. එනම්,
- රක්ෂිතයා - එනම් රක්ෂණ අරමුදලට දායක වන විෂය වස්තුවේ හිමිකරු
- රක්ෂකයා - එනම් රක්ෂණ අරමුදල පවත්වා ගෙන යන ආයතනය හෙවත් රක්ෂණ සමාගම
- තෙවන පාර්ශවය - එනම් බාහිර දේපළ හා ජීවිත
රක්ෂණ ගිවිසුමක මූලිකාංග
රක්ෂණ ගිවිසුමක් වලංගු වීම සදහා එහි මූලිකාංග කිහිපයක් පැවතිය ය. ඒවානම්,
- නෛතික බැඳීමක් ඇති කර ගැනීමේ අදහස
- අර්පනය හෙවත් යෝජනාව
- ප්‍රතිග්‍රහනය හෙවත් පිළිගැනීම
- නෛතික බව
- දෙපාර්ශවයට නෛතික බඳීමක් ඇති කර ගැනීමට ඇති හැකියාව
රක්ෂණ මූල ධර්ම
රක්ෂණ ව්‍යාපාරය ක්‍රමවත්ව පවත්වා ගෙන යාම සදහා අවශ්‍යෙයන්ම තිබිය යුතු ගුණාංග රක්ෂණ මූල ධර්ම වේ. ඒවානම්,
- රක්ෂ්‍ය හිමිකම
- උපරිම විශ්වාසය
- හානි පූර්ණය
- ආදේශනය
- දායකත්වය
- ආසන්නතම හේතුව
- රක්ෂ්‍ය හිමිකම :
පැවතීමෙන් ලාභයකුත්, නැති විමෙන් අලාභයකුත් සිදු වන කිසියම් විෂය වස්තුවක් සම්බන්ධයෙන්, එනම් ජීවිතයක් හෝ දේපළක් සම්බන්ධයෙන් රක්ෂණය කිරීමට කිසියම් පාර්ශවයකට ඇති නීත්‍යානුකූල හිමිකම රක්ෂ්‍ය හිමිකම වේ. මේ අනුව උගස්කරුවකුට තමන් ලඟ ඇති උගස් භාණ්ඩ රක්ෂණය කළ හැකි ය. එසේම ස්වාමි පුරුෂයකුට තම භාර්යාවගේ ජීවිතය පිළිබඳ රක්ෂ්‍ය හිමිකමක් ඇත. ණය හිමියකුට තම ණයගැතියකුගෙන් ලැබිය යුතු ණය ප්‍රමාණය දක්වා ඔහුගේ ජීවිතය රක්ෂණය කිරීමට හිමිකමක් ඇත.
වෙනත් පාර්ශවයකට අයිති දේපළක් තවත් පාර්ශවයක් මගින් රක්ෂණය කොට හිතා මතාම එයට හානි කොට වන්දි ලබා ගැනීම වැනි වංචා සහගත තත්වයන් ඇති වීම පාලනය කිරීමට මෙම මූල ධර්මය බෙහෙවින් වැදගත් වේ.
- උපරිම විශ්වාසය
රක්ෂණ ගිවිසුමකට සම්බන්ධ වන ප්‍රධාන පාර්ශවයන් වන රක්ෂකයා හා රක්ෂිතයා යන දෙපාර්ශවයම රක්ෂණ ගිවිසුමට බලපාන සියලු තොරතුරු හා කොන්දේසි හෙළිදරව් කිරීම තුළින් ඇති වන අන්‍යොන්‍ය විශ්වාසය උපරිම විශ්වාසය මූල ධර්මයෙහි අදහසයි.
රක්ෂණයක විෂය වස්තුව පිළිබඳව තමා දන්නා සියලු තොරතුරු නො සඟවා රක්ෂකයාට හෙළි කළ යුතු වීමත්, රක්ෂකයා විසින් ද ගිවිසුමට බලපාන සියලු තොරතුරු හා කොන්දේසි රක්ෂිතයාට හෙළි කළ යුතු වීමත් මෙයට අයත් වේ.
රක්ෂණ අවදානම භාර ගන්නවාද නැද්ද යන්න තීරණය කිරීමටත්, රක්ෂණ වාරිකය කොපමණ ද යන්න තීරණය කිරීමටත්, රක්ෂිතයා විසින් රක්ෂකයාට සියලු තොරතුරු හෙළිදරව් කළ යුතු ය.
- හානි පූර්ණය
රක්ෂිත විෂය වස්තුවකට හානියක් සිදු වූ පසු එම හානිය පූර්ණය කිරීමට ප්‍රමාණවත් මුදලක් පමණක් ගෙවිය යුතු බව මෙම මූල ධර්මයෙන් කියැ වේ.
මෙම මූල ධර්මයෙන් රක්ෂිතයාට ලාභ ලැබීමට ඇති අවස්ථාව අහුරා ඇත. එසේ නොමැති වුවහොත් තම වත්කම් වලට හිතාමතාම හානි සිදු කොට ලාභ ලැබීමට රක්ෂිතයන් පෙළඹිය හැකි ය.
- දායකත්වය
එකම පුද්ගලයකුට අයත් එකම විෂය වස්තුවක් එකම අවදානමක් යටතේ රක්ෂකයන් කිහිප දෙනෙක් වෙත කොටස් වශයෙන් රක්ෂණය කර ඇති විටෙක, එකී විෂය වස්තුවට යම් කිසි අලාභයක් සිදු වුව හොත් එයට වන්දි ගෙවීම සදහා අවදානම භාර ගත් සියලු රක්ෂකයින් අනුපාතිකව සහභාගි විය යුතු බව මෙම මූල ධර්මයෙහි අදහසයි. මෙවැනි විටෙක එක් එක් රක්ෂකයකු විසින් ගෙවිය යුතු වන්දි මුදල පහත පරිදි ගණනය කරනු ලැබේ.
- එක් රක්ෂකයකු විසින් ගෙවිය යුතු වන්දිය = එම ආයතනයේ රක්ෂණ මුදල X සිදුවූ අලාභය
මුලු රක්ෂණ මුදල
- ආදේශනය
රක්ෂිත විෂය වස්තුවකට සිදු වූ හානියක දී රක්ෂණ සමාගම වන්දි ගෙවීමෙන් පසුව බාහිර පාර්ශවයන්ගෙන් රක්ෂිතයාට ලබා ගත හැකි වෙනත් වාසි හා අයිතීන් රක්ෂකයා පවරා ගැනීම ආදේශන මූල ධර්මය යි. නිදසුනක් ලෙස රුපියල් මිලියන 7 කට රක්ෂණය කරන ලද මෝටර් රථයක් අනතුරට පත්වී මුලුමනින්ම විනාශ වූ විටෙක රක්ෂණ සමාගම රක්ෂිතයාට රුපියල් මිලියන 7 ම වන්දි වශයෙන් ගෙවන අතර මෝටර් රථයේ සුන්බුන් වටිනාකම රක්ෂණ සමාගම පවරා ගනී.
- ආසන්නම හේතුව
රක්ෂිත දේපළකට හෝ ජීවිතයකට සිදු වූ හානියක දී එම හානිය සිදු වීමට හේතු කිහිපයක් බලපා ඇති විටෙක, හානිය සිදු වීමට බලපෑ ආසන්නම හේතුව රක්ෂණ ඔප්පුවෙන් ආවරණය වී ඇත්නම් පමණක් වන්දි ගෙවන බව මෙම මූල ධර්මයෙන් කියැ වේ.
මෙම මූල ධර්මයන්ගෙන් ජීවිත රක්ෂණයකට අදාළ වන්නේ රක්ෂ්‍ය හිමිකම, උපරිම විශ්වාසය හා ආසන්නම හේතුව යන මූලධර්ම පමණි. හානි පූර්ණ මූල ධර්මය හා එයට ඇතුළත් උප මූල ධර්මයන් වන දායකත්වය හා ආදේශනය යන මූල ධර්ම ජීවිත රක්ෂණයට අදාළ නොවේ. එයට හේතුව වන්නේ ජීවිතය නැති වීමෙන් හෝ අනතුරකට පත් වීමෙන් වන හානිය මුදලින් මැනිය නොහැකි වීමත්, එය නැවත යථා තත්වයට පත් කළ නොහැකි වීමත් ය.
ප්‍රති රක්ෂණය හා ප්‍රාරක්ෂණය
යම්කිසි රක්ෂණ සමාගමක් විසින් භාර ගන්නා ලද රක්ෂණ අවදානමක් එම ආයතනය විසින් තවත් රක්ෂණ සමාගමක හෝ කිහිපයක රක්ෂණය කිරීම ප්‍රති රක්ෂණය නම් වේ. ප්‍රති රක්ෂණය මගින් රක්ෂණ සමාගම් වල වගකීම විතැන් කළ හැකි නිසා රක්ෂිතයාගෙන් අයකරනු ලබන වාරික මුදල අඩු මට්ටමක පවතී.
විශාල වටිනාකමක් ඇති වත්කමක් සම්බන්ධයෙන් ඇති අවදානමක් කොටස් වශයෙන් වෙන් කර රක්ෂණ සමාගම් කිහිපයකට භාර දීම හා අනතුරක් සිදු වූ විට තමන් භාර ගත් අවදානමේ ප්‍රමාණයට ඒ ඒ රක්ෂණ සමාගම් වන්දි ගෙවීම ප්‍රාරක්ෂණය නම් වේ.
රක්ෂණ වර්ග
රක්ෂණය ප්‍රධාන වර්ග දෙකකට බෙදිය හැකිය. එනම්,
- ජීවිත රක්ෂණ්‍ය / දිගුකාලීන රක්ෂණය
- සාමාන්‍ය රක්ෂණය
1.ජීවිත රක්ෂණ්‍ය / දිගුකාලීන රක්ෂණය Life Insurance
රක්ෂිතයගේ මරණය සහ වෙනත් ශාරීරික උපද්‍රව හේතුවෙන් අවදානම්වලට මුහුණ පෑ විට රක්ෂිතයාට හෝ ඔහුගේ යැපෙන්නන්ට මූල්‍ය ප්‍රතිලාභ ලබා දීම ජීවිත රක්ෂණයෙන් සිදුවේ. අකර්මන්‍යතාව හෝ මහලු වියට පත් විමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් යම් පුද්ගලයකුට සිදු විය හැකි හානි වෙනුවෙන් ආරක්ෂාව සලසා ගැනීම ජීවිත රක්ෂණයේ අරමුණයි. ජීවිත රක්ෂණය ලබා ගන්නේ යම් නිශ්චිත කාලසීමාවක් සදහා ය. එම කාල සිමාව තුළ රක්ෂිතයා මරණයට පත් වුව හොත් එකඟ වූ මුලු රක්ෂිත වටිනාකම යැපෙන්නන්ට හෝ නම් කළ පුද්ගලයාට හිමි වන අතර රක්ෂිතයා එකී කාල සීමාව අවසන් වන තෙක් ජීවත්ව සිටිය හොත් කාල සීමාව අවසානයේ දී රක්ෂණ ඔප්පුවේ වටිනාකම හා ප්‍රතිලාභ රක්ෂිතයාට ලබා දෙනු ලැබේ.
කරුණු කිහිපයක් නිසා ජීවිත රක්ෂණය අනෙකුත් රක්ෂණ වලින් වෙනස් වේ. එනම්,
- අනෙකුත් රක්ෂණ වල දී අවදානම නිශ්චිත නොමැති අතර ජීවිත රක්ෂණයේ දී අවදානම එනම් මරණය නිශ්චිත වේ.
- ජීවිත රක්ෂණයේ දී හානි පූර්ණ මූල ධර්මය අදාළ නොවන අතර අනෙකුත් රක්ෂණවලට මෙම මූල ධර්මය අදාළ වේ.
- ජීවිත රක්ෂණය ඉතිරි කිරීමකට සමාන වේ. අනෙකුත් රක්ෂණ සදහා වන්දි ලබා ගත හැක්කේ විෂය වස්තුවට හානියක් සිදු වුව හොත් පමණි.
- අනෙකුත් රක්ෂණ ඔප්පු පැවරිය හැකි අතර ජීවිත රක්ෂණ ඔප්පුව පැවරිය නො හැකි ය.
- සාමාන්‍ය රක්ෂණය (General Insurance)
සාමන්‍ය රක්ෂණය යටතට ගැනෙන රක්ෂණ වර්ග බොහෝ ගණනක් තිබේ. ඒවා පහත පරිදි වර්ග කළ හැකිය.
දේපළ රක්ෂණය Property Insurance
දේපල රක්ෂණය මඟින් ගින්නෙන් හෝ ජල ගැලීම් වලින් හෝ කාලගුණික හානි නිසා හෝ සිදුවන හානි සඳහා ආවරණය සලසයි. මෙම රක්ෂණ ක්‍රමය යටතේ ගිනි රක්ෂණය, ගංවතුර රක්ෂණය, භූමිකම්පා රක්ෂණය, නිවාස රක්ෂණය, බොයිලර් රක්ෂණය යන විශේෂිකරණ වු රක්ෂණ ක්‍රම ඇත.
ගිනි රක්ෂණය Fire Insurance
ගොඩනැගිලි හෝ වෙනත් වත්කම් වලට ගින්නේ සිදු විය හැකි හානි ආවරණය කර ගැනීම සඳහා ලබා ගත හැකි රක්ෂණයකි.
ගංවතුර රක්ෂණය Flood Insurance
මෙම රක්ෂණයෙන් ගංවතුර නිසා සිදුවන දේපල හානි සඳහා ආවරණය සපයයි.
භූ කම්පන රක්ෂණය Earthquake insurance
භූ කම්පනයක දී සිදුවන දේපල හානි සඳහා මෙම රක්ෂණය මගින් වන්දි ලබාදේ. සාමාන්‍ය නිවාස රක්ෂණ වලදී භූ කම්පන හානි ආවරණය නොකෙරේ. මේ සඳහා ගෙවිය යුතු වාරික වල මිල, නිවස පිහිටා තිබෙන ස්ථානය හා එහි භූ කම්පන අවදානම මත රඳා පවති.
බොයිලර් රක්ෂණය (යන්ත්‍ර රක්ෂණය හා ආම්පන්න ආපදා රක්ෂණය) Boiler Insurance
මෙම රක්ෂණයෙන් යන්ත්‍ර හෝ ආම්පන්න සඳහා අහම්බෙන් සිදුවන හානි සඳහා ආරක්ෂාව සපයයි.
ගොඩනැගිමේ ආපදා රක්ෂණය Building Disaster Insurance
මෙම රක්ෂණය මගින් ගොඩනැගිල්ලක් තැනිමේ දී සිදුවන දේපල හානි සඳහා ආරක්ෂාව සැපයේ. මෙ මඟින් සියලුම ආපදා ආවරණය කරන අතර (රක්ෂණ හිමියාගේ නොසැලකිල්ල ද ඇතුලත්ව) රක්ෂණ ගිවිසුමේ අඩංගු නොවේ නම් පමණක් එසේ ආවරණය නොකරේ.
ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියා රක්ෂණය Terrorism Insurance
මෙම රක්ෂණය මගින් ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියා හේතුවෙන් දේපළ වලට සිදුවන හානි සඳහා ආරක්ෂණය සැපයේ.
සුළි කුණාටු රක්ෂණය Hurricane insurance
මෙම රක්ෂණය මගින් සුළි සුළං හා කුණාටු ආදිය මඟින් දේපළ වලට සිදුවන හානි ආවරණය කරයි.
සොර බිය රක්ෂණය Theft Insurance
ව්‍යාපාරික ස්ථානවල හෝ නිවාස වල සිදු විය හැකි සොර බිය අවදානම ආවරණය කර ගැනීම සඳහා මෙම රක්ෂණය ලබා ගත හැකි ය.
ස්වභාවික විපත් රක්ෂණය Natural Disaster Insurance
සුළං , නාය යාම් වැනි ස්වභාවික විපත් වලින් දේපළ වලට සිදු වන හානි ආවරණය සඳහා මෙම රක්ෂණය ලබා ගත හැකි ය.
සමුද්‍ර රක්ෂණය හා සමුද්‍ර භාණ්ඩ ප්‍රවාහන රක්ෂණය Marine Insurance
සමුද්‍ර රක්ෂණය හා සමුද්‍ර භාණ්ඩ ප්‍රවාහන රක්ෂණය මඟින් නැව් වලට හා එහි භාණ්ඩ වලට මුහුදේදී හෝ අභ්‍යන්තර ජලාශ වල දී මුහුණ පෑමට සිදු වන හානි සඳහා ආරක්ෂාව සපයයි. භාණ්ඩ වල අයිතිකරු හා නැවේ අයිතිකරු දෙපාර්ශවයකට අයත් නම් භාණ්ඩ අයිතිකරු සඳහා ගිනි, මුහුදුබත්විම් වැනි කරුණු සඳහා පවතින රක්ෂණයෙන් වන්දි ගෙවන නමුත් භාණ්ඩ ප්‍රවාහකයා මඟින් ලබා ගත හැකි වන්දි ප්‍රමාණය එම මුදලින් අඩු කෙරේ.
මෝටර් රථ රක්ෂණය Motor Traffic Insurance
ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ගයක වාහනයක් ධාවනය කිරීම සඳහා රක්ෂණයක් අත්‍යවශ්‍ය බවට නීතියෙන් නියම කර තිබේ. මෙය රථ වාහන අනතුරු වලින් මෝටර් රථ වලට, ඒවායෙහි ගමන් ගන්නා අයට සහ බාහිර පාර්ශවයන්ට සිදු විය හැකි හානි සඳහා වන්දි ලබා ගැනීමට රථ වාහන හිමියකු හා රක්ෂණ සමාගමක් අතර ඇති කර ගන්නා එකඟතාවයක් වේ. මෝටර් රථ වාහන රක්ෂණය යටතේ ලබා ගත හැකි රක්ෂණ ඔප්පු වර්ග කිහිපයකි. එනම්,
- සම්පූර්ණ වගකීම් සහිත රක්ෂණ ඔප්පුව / විස්තීර්ණ රක්ෂණ ඔප්පුව :
මෙමගින් අදාළ වාහනයට, වාහනයේ ගමන් ගන්නා අයට හා දේපළ වලට සිදු වන හානි ආවරණය කෙරේ.
- තෙ වන පාර්ශව ගිණි හා සොර බිය රක්ෂණ ඔප්පුව :
මෙමගින් අදාළ වාහනයට ගින්නෙන් හා සොරකම් වලින් සිදු වන හානි වලට අමතරව බාහිර පුද්ගලයින්ට හා දේපළ වලට සිදු වන හානි ආවරණය කෙරේ.
- අවම තෙ වන පාර්ශව රක්ෂණ ඔප්පුව :
මෙමගින් තෙ වන පාර්ශවයන්ට හා දේපළවලට සිදු වන හානි පමණක් අවරණය කෙරේ. වාහනයක් මාර්ගයේ ධාවනය කිරීම සදහා අවම වශයෙන් මෙම රක්ෂණය වත් තිබිය යුතු ය.
රථ වාහන පුහුණු පාසල් රක්ෂණය Motor Training School Insurance
මෙම රක්ෂණය මඟින් රථවාහන පැදවීම පුහුණු වන සමයේ සිදුවන අනතුරු සඳහා ද වන්දි ලබාදේ. වෙනත් රථ වාහන රක්ෂණ ක්‍රම මෙන් නොව මෙහිදී රථවාහන පැදවීම ඉගෙන ගන්නා සිසුවාට හා ගුරුවරයාට යන දෙදෙනාටම වන්දි ලබා ගැනීමට හැකියාව පවතී.
වගකීම් රක්ෂණය The Liability Insurance
මෙම රක්ෂණයේ දී වෙනත් පාර්ශවයන්ට සිදු වන පාඩු පිළිබදව ඇති වගකීම ආවරණය කෙරේ. එබැවින් ව්‍යාපාරිකයින්ට ඔවුන් නිසා වෙනත් පාර්ශවයන්ට සිදු වන හානි පිළිබඳ වගකීමෙන් ආරක්ෂා වීමට හැකියාව ලැබේ. මේ යටතේ ප්‍රධාන රක්ෂණ ඔප්පු වර්ග කිහිපයක් ලබා ගත හැකි අතර ඒවා පහතින් දැක්වේ.
- පොදු වගකීම් රක්ෂණය General Liability Insurance
මෙය දේපළ හෝ ව්‍යාපාරික කටයුතු හේතුවෙන් පැන නැගිය හැකි අහඹු සිද්ධීන් නිසා තෙවන පාර්ශවයකට සිදු විය හැකි හානි වෙනුවෙන් ලබා ගන්නා රක්ෂණාවරණයකි.
- නිෂ්පාදන වගකීම් රක්ෂණය Product Liability Insurance
මෙමගින් ව්‍යාපාරයක් මගින් අලෙවි කරන නිෂ්පාදිත පරිභෝජනය කිරීමෙන් පාරිභෝගිකයින්ට සිදු විය හැකි හානි ආවරණය කෙරේ.
- සේවා යෝජක වගකීම් රක්ෂණය Employer Liability Insurance
සේවයේ යෙදී සිටිය දී සේවකයින්ට සිදු වන අනතුරු වෙනුවෙන් වන්දි ගෙවීමට සේවා යෝජක බැඳී සිටී. මෙම රක්ෂණය මගින් එවැනි අවස්ථාවක දී වන්දි ගෙවීමේ වගකීම රක්ෂණ ආයතනයට පැවරේ.
මාර්ගස්ථ භාණ්ඩ රක්ෂණය Online goods insurance
ගොඩ බිමින් භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කිරීම සදහා ප්‍රවාහන මාධයයට භාණ්ඩ පැටවූ අවස්ථාවේ සිට එම භාණ්ඩ බෑම සිදු වන අවස්ථාව දක්වා සිදු විය හැකි හානි මෙම රක්ෂණයේ දී ආවරණය කෙරේ.
මාර්ගස්ථ මුදල් රක්ෂණය Online Money Insurance
එක් ස්ථානයක සිට තවත් ස්ථානයකට මුදල් රැගෙන යාමේ දී සිදු විය හැකි හානි මෙම රක්ෂණයෙන් ආවරණය කෙරේ.
සෞඛ්‍ය රක්ෂණය Health Insurance
බොහෝ දියුණු රටවල රජයෙන් පවරා දෙන සෞඛ්‍ය රක්ෂණ ඇත. බොහෝ රටවල ජනතාව පොදු ජන අරමුදලින් පවත්වා ගෙන යන සෞඛ්‍ය පද්ධතියක් තුලින් සෞඛ්‍ය පහසුකම් ලබා ගනී.
අබලතා රක්ෂණය Disability Insurance
අබලතා රක්ෂණ තුළින් ගිවිසුම්කරුවෙකු ආබාධිත තත්ත්වයට පත්වන රෝගයකින් හෝ අනතුරකින් රැකියාවක් කිරීමට අපොහොසත් වන අවස්ථාවල දී මූල්‍ය සහාය සපයයි. බොහෝ විට මෙය ජීවිත රක්ෂණයකට අමතරව ගන්නා රක්ෂණ ආවරණ ක‍්‍රමවේදයකි.
සේවක වන්දි රක්ෂණය Workers' Compensation Insurance
සේවකයෙකුගේ රැකියාවට සම්බන්ධ අනතුරකදී වේතනය හෝ වේතනයෙන් කොටසක් සහ සෞඛ්‍ය සේවා වියදම් ලබා දීම අරමුණෙන් සේවක වන්දි රක්ෂණය ක්‍රියාත්මක වේ.
විපත් ආරක්ෂණ රක්ෂණය Disaster Protection Insurance
නිශ්චිත දේපලකට අවශ්‍යවශයෙන්ම සම්බන්ධ නැති අනතුරු ආවරණය කිරීමේ අරමුණින් විපත් ආරක්ෂණ රක්ෂණය ක්‍රියාත්මක වේ.
අපරාධ රක්ෂණය Criminal insurance
අපරාධ රක්ෂණය යනු රක්ෂිතයා විපතට පත්වෙන අවස්ථාවක දී එමගින් ඇතිවන අලාභ හානි ආවරණය කිරීමට ඇති කර ගන්නා රක්ෂණ වර්ගයකි. උදාහරණයක් ලෙස සමාගමක සොරකම් කිරීමෙන් හෝ මං කොල්ල කෑමෙන් පැහැර ගන්නා මුදල්වලින් සිදුවන අලාභය ආවරණය කිරීම සඳහා අපරාධ රක්ෂණයක් ලබාගත හැක.
දේශපාලනමය අවදානම් රක්ෂණ Political Risk Insurance
මෙය කිසියම් දේශපාලන විප්ලවයක් නිසා හෝ වෙනත් අවදානම් සහගත දේශපාලන තත්වයන් නිසා වෙනත් රටක දී සිදුවිය හැකි අලාභ ආවරණය කර ගැනීමට සමාගමකට ලබා ගත හැකි රක්ෂණයකි.
ප්‍රවාසික රක්ෂණය Residential Insurance
තම මව්රටෙන් බැහැරව සේවය කරන පුද්ගලයන් හා ආයතන සඳහා මෙම රක්ෂණය පවතින අතර රථ වාහන, දේපල, සෞඛ්‍ය, වගකීම් හා ව්‍යාපාර යන අංශ මෙමඟින් ආරක්ෂණය කෙරේ.
මුල්‍ය හානි රක්ෂණය Financial Damage Insurance
පුද්ගලයන් හා සමාගම්වලට මුහුණදීමට සිදුවන මුල්‍යමය අවදානම් සඳහා ආරක්ෂාව සපයයි. නිදසුනක් ලෙස ව්‍යාපාරිකයෙකුට තම කර්මාන්ත ශාලාවට ගින්නෙන් සිදුවිය හැකි හානිය සඳහා රක්ෂණ ආවරණයක් ලබා ගත හැකිය.
රක්ෂණ හිමියාට ණයගැතියෙකු විසින් ගෙවියුතු මුදලක් පැහැර හැරීම ද මූල්‍ය හානි රක්ෂණයෙන් ආවරණය කළ හැකිය. මෙම රක්ෂණ ක්‍රමය ‘ව්‍යාපාර බාධා රක්ෂණය’ ලෙසද හැඳින්වේ. විශ්වාස බැඳුම්කර හා ඇපකර බැඳුම්කර ද මෙම වර්ගයටම අයත්වේ. මෙම රක්ෂණය මඟින් තුන්වන පාර්ශවකරුවකුට (බන්ධනලාභීයා), රක්ෂණ හිමියා විසින් (බන්ධන දායකයා) ගෙවීමට පොරොන්දු වු මුදලක් ගෙවිය නොහැකි වු අවස්ථා ද ආවරණය කෙරේ.
සුරතල් සත්ව රක්ෂණය Pet Insurance
සුරතල් සතුන්ට වැළදෙන ලෙඩ රෝග හා හදිසි අනතුරු සඳහා රක්ෂණය සැපයේ. සමහර රක්ෂණ ආයතන වලින් සෞඛ්‍ය ආරක්ෂාව හා සත්වයා වළ දැමීමද ආවරණය කරයි.
පරිසර දුෂණය රක්ෂණය Environmental Pollution Insurance
රක්ෂණය කරන ලද දේපලකට බාහිරව හෝ එම ස්ථානයේ දී ම ඇතිවන පරිසර හානි ආවරණය කරයි. රක්ෂිත දේපළ මඟින් වාතය, ජලය හෝ ගොඩබිමට හදිසියේ නොදැනුවත්ව පිටවන හානිදායක ද්‍රව්‍ය සඳහා තෙ වන පාර්ශවයක් සඳහා ගෙවන වන්දි ද ආවරණය කරයි. පිරිසිදු කිරීම හා භූගත ජල ටැංකි ඉවත් කිරීම සඳහා අවශ්‍ය වියදම් ද සැපයේ.
භාණ්ඩ මිලදි ගැනිමේ රක්ෂණය Purchase Insurance
මිනිසුන් මිලදි ගන්නා භාණ්ඩ සඳහා රක්ෂණය සැපයේ. මෙම රක්ෂණය යටතේ ඒක පුද්ගල මිලදි ගැනීම්, වගකීම් සහතික, සේවා සැලසුම් මෙන්ම ජංගම දුරකථන රක්ෂණය ද අයත්වේ. මෙම රක්ෂණ සැලසුම් මඟින් ආවරණය වන ගැටළු ප්‍රමාණය සුළු වේ.
සංචාර රක්ෂණය Travel Insurance
විදේශයන්හි සංචාරය කරන පුද්ගලයන් සඳහා වෙන්වු රක්ෂණයකි. එය විදේශයක දී වෛද්‍ය ගාස්තු, භාණ්ඩ නැති වීම, ගමන් ප්‍රමාද වීම, පෞද්ගලික ණය වැනි කරුණු ආවරණය කරයි.
නිවාස ආරක්ෂණ රක්ෂණය Home Protection Insurance
නිවෙස් හිමියෙක්ට තම නිවසට සිදු විය හැකි ගිනි හානි, පිපිරීම්, ස්වභාවික විපත්, සොර සතුරු අවදානම් ආදිය සදහා මෙම රක්ෂණයෙන් ආවරණයක් සලසා ගත හැකි ය.
වෘත්තීය වන්දි රක්ෂණය Professional Indemnity Insurance
මෙය යම් යම් සේවා සපයන වෘත්තීයවේදීන්ට තමන්ගෙන් සිදු වන අත්වැරදක් නිසා යම් සේවාදායකයෙකුට හානියක් සිදු වුව හොත්, එම හානිය පුර්ණය කිරීම සඳහා ලබා ගත හැකි රක්ෂණයකි. නීතිඥ වෘත්තියේ යෙදෙන්නන්, වෛද්‍යවරුන්, ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන්, ඉංජිනේරුවන්, ගණකාධිකාරිවරුන් වැනි වෘත්තිකයින් මෙම රක්ෂණ ආවරණය ලබා ගනී
විශ්වාසනීය සහතිකය Fidelity Guarantee මේ වර්ගයේ රක්ෂණ ඔප්පුවකින් ආවරණය වෙන්නේ යම් ආයතනයක සේවයේ යෙදෙන සේවකයින් විසින් සිදුකරන වංචාවන් හෝ අපරික්ෂාකාරි හැසිරීම් වේ. උදාහරණ - මෙම වර්ගයේ රක්ෂණයක් ලබා ගෙන ඇති ආයතනයක සේවකයෙක් යම් මුදල් වංචාවක් සිදු කළ හොත් එම අලාභය අදාළ රක්ෂණ සමාගම හරහා පියවා ගැනීමට මෙමගින් හැකියාව ලැබේ. ඉලෙක්ට්‍රොනික උපකරණ රක්ෂණය Electronic Equipment Insurance
මෙම රක්ෂණය මගින් රක්ෂිතයාට අයත් නීත්‍යානුකූල ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංග වලට සුදු වන හානි ආවරණය කර ගත හැකි ය. උදාහරණ - Drone කැමරා, කැමරා උපාංග, සන්නිවේදන උපකරණ යනාදියට සිදු විය හැකි අලාභ මෙම රක්ෂණයෙන් ආවරණය කෙරේ.
ජංගම දුරකථන තිර රක්ෂණයMobile Screen Insurance මෙවැනි රක්ෂණ ආවරණයක් දැනට ශ්‍රී ලංකාවේ දී ලබා ගත හැක්කේ ෆෙයාෆාස්ට් ඉන්ෂුවරන්ස් ආයතනයෙන් පමණි. මෙම රක්ෂණයෙන් රක්ෂිතයාගේ ස්මාර්ට් දුරකථනයේ තිරයට (Screen) ආවරණයක් ලබා ගත හැකිවේ. මෙවැනි රක්ෂණයක් ලබා ගෙන ඇත්නම් කිසියම් හේතුවකින් ස්මාර්ට් දුරකථනයේ තිරයට හානියක් සිදු වුව හොත් එය නැවත අලුත්වැඩියා කිරීමට වැය වෙන මුදල අදාළ ඔප්පු කොන්දේසි වලට යටත්ව රක්ෂිතයාට ලබා ගත හැකියි. හිමිකම් රක්ෂණය Title Insurance ඉඩම් ඔප්පුවක් ඇපයට තබා දිගු කාලීන නිවාස ණයක් යම් මූල්‍ය ආයතනයකින් ලබා ගන්නා අවස්ථාවල දී මෙම රක්ෂණය ආවරණයක් ලබා ගන්නා ලෙස මූල්‍ය සමාගම් විසින් දැනුම් දෙනු ලබයි. ණය කාල සීමාව තුළ දී ණයකරු මිය ගිය හොත් මූල්‍ය සමාගමට ඇති වන අවදානම ආවරණය කර ගැනීම මෙහි අරමුණයි.
ණය රක්ෂණය
මරණය, ආබාධිත තත්ත්වයට පත්වීම සහ විරැකියාව වැනි අවස්ථාවකට ණය ලබාගන්නෙකු පත්වූ විටෙක ණය රක්ෂණය මගින් සියලූ වගකීම් හෝ ඉන් කොටසක් ආපසු ගෙවනු ලැබේ. උගස් රක්ෂණය ද එක්තරා ආකාරයක ණය රක්ෂණයකි. නමුත් ණය රක්ෂණය යන වැකිය බොහෝ විට යොදාගන්නේ වෙනත් ආකාරයේ ණය ආවරණය වන විටක දී ය.
කෘෂි රක්ෂණය Agricultural insurance
කාලගුණ වෙනස්වීම, අධික වර්ෂාව, හිම පතනය, නියඟය, කෘමින් රෝග වැනි උවදුර නිසා වගාවන්ට සිදුවන හානි සඳහා ගොවියන් විසින් මෙම රක්ෂණය ලබා ගනිති.
පසු පැවරුම
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රියාත්මක වන රක්ෂණ ආයතන හා එම ආයතන මගින් ලබා දෙන විවිධ රක්ෂණයන් පිළිබඳ අන්තර්ජාලය මගින් තොරතුරු රැස්කර ගොනුවක් සාදන්න.
ඩී.එම්.පී.කේ. දිසානායක
සහකාර අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂ (වාණිජ)
ඌව පළාත් අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව
