මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න සහ විවිධ ආර්ථික ක්‍රම (ප්‍රශ්න පත්‍රය)
ආර්ථික විද්‍යා මුලධර්ම
මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න සහ විවිධ ආර්ථික ක්‍රම
කාලය පැය ½ යි.
මුළු ලකුණු 20 යි.
අරමුණ - ඕනෑම ආර්ථික ක්‍රමයකට පොදු මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න සහ එම ආර්ථික ප්‍රශ්න බිහිවීමේ පදනම පිළිබද අවබෝධයක් ලබා දීම සහ එම ආර්ථික ප්‍රශ්න විසදා ගත හැකි ආකාරය හදුනා ගැනීම.
1. ඕනෑම ආර්ථිකයකට පොදු මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න විසදා ගන්න ආකාරය අනුව ආර්ථික ක්‍රම වර්ග කර ඒ පිළිබද කෙටි විස්තරයක් කරන්න. (ලකුණු 20)
පිළිතුරු
1. දේපල අයිතිය,සානුබල වල ස්වරුපය,යොදා ගනු ලබන යාන්ත්‍රණය අනුව ආර්ථික ක්‍රම තුනක් බිහිවේ. එනම්,
i. මුලික වශයෙන් සමාජවාදී ආර්ථික ක්‍රමය
ii. මුලික වශයෙන් ධනවාදී ආර්ථික ක්‍රමය
iii. මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමය
මුලික වශයෙන් සමාජවාදී ආර්ථික ක්‍රමය - මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න විසදා ගැනීම සදහා මධ්‍යගත සැලසුම් ක්‍රමය අනුගමනය කරනු ලබයි. එමෙන්ම පොදු සම්පත් මධ්‍යගත සැලසුම් ක්‍රමය යටතේ සමස්ත ආර්ථිකය පුර බෙදා හැරීමට තිරනු ගනු ලබයි. මෙවැනි ආර්ථිකයක පොදු දේපල හිමිකමක් නැත්නම් රාජ්‍ය දේපල හිමිකමක් පමණක් පවතී. එමෙන්ම රාජ්‍ය වයවසයන්ගෙන් ඉටුවන කාර්යයන් පමණක් පවතී. මුලික පවුද්ගලික දේපල හිමිකමක් දක්නට නොලැබේ. එම නිසා පෞද්ගලික ව්‍යවසයන්ගෙන් ඉටුවන කාර්යයක්ද නොමැත. දේපල හිමිකමේ විෂමතාවන් සහ ආදායමේ විෂමතාවන් නොපවතී. සම්පත් බෙදීයාම සදහා වෙළදපල මිල ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක නොවන නිසා මිල ක්‍රමය මගින් එනම් මිල මගින් ඉටුවන කාර්යයක්ද නොමැත. පෞද්ගලික අංශයෙන් ඉටුවන කාර්යයක් නොමැති නිසා ලාභය අපේක්ෂාවෙන් නිෂ්පාදනය නොවේ. ඒ අනුව මුලික වශයෙන් සමාජවාදී ආර්ථික ක්‍රමයක ලාභය යන සංකල්පය භාවිත නොවන නිසා ලාභයෙන් ඉටුවන කාර්යයක්ද නොමැත. පොදුවේ සැම දෙනාටම අවශ්‍ය භාණ්ඩ නිපදවීමට තීරණ ගනු ලබයි. එමෙන්ම වඩාත් සුදුසු තාක්ෂනය මද්යගත සැලසුම් මණ්ඩලය විසින් තීරණය කරනු ලබයි. ඔවුන් විසින්ම සාධක මිල,පරිභෝජනය,ඉතුරුම්,සහ ආයෝජනද තීරණය කරනු ලබයි.
මුලික වශයෙන් ධනවාදී ආර්ථික ක්‍රමය - මුලික ආර්ථික ප්‍රශ්න විසදා ගැනීම සදහා නිදහස් තරගකාරී වෙළදපොල මිල ක්‍රමය යොදා ගැනේ. පෞද්ගලික දේපල හිමිකමක් පමණක් පවතින නිසා පෞද්ගලික ව්‍යවසයෙන් ඉටුවන කාර්යයන් පමණක් පවතී. පොදු දේපල හිමිකමක් හෝ රාජ්‍ය අංශයෙන් ඉටුවන කාර්යයක් හෝ නොමැත. මෙවැනි ආර්ථිකයක සම්පත් මිනිසුන් පරිහරණය කරනුයේ අත්මර්තකමිත්වය මත පදනම් වීමෙනි. පාරිභෝගික ස්වාධිපත්‍යක් හා නිෂ්පාදකයාට තේරීමේ නිදහසක් ඇත. සියලුම වෙළදපොළවල් තරගකාරී තත්වයෙන් ඇත. ලාභය අපේක්ෂාවෙන් පමණක් භාණ්ඩ හා සේවා නිපදවයි. සම්පත් බෙදීයාමේ හා අදායම් බෙදී යාමේ දැඩි විෂමතාවක් පවතී. වෙළදපොල වැඩි මිලක් තීරණය වන භාණ්ඩ පමණක් නිපදවයි. වඩාත් ලාභදායි තාක්ෂනය සාධක වෙලදපොලේ මිල සැලකිල්ලට ගෙන තීරණය කරයි. වෙලදපොලේ ඉල්ලුම සහ සැපයුම බලවේග මත සාධක මිල තීරණය වීමටත් පරිභෝජනය ඉතුරුම් සහ ආයෝජන තීරණය විමතත් ඉඩ දෙනු ලැබෙයි.
මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමය - න්‍යාත්මක වශයෙන් පෙන්නුම් කරන ආකාරයට මුලික වශයෙන් ධනවාදී හෝ මුලික වශයෙන් සමාජවාදී ආර්ථික ක්‍රම සැබෑ ලෝකයේ දක්නට නොපවතින නිසා මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රම ගැන කතා බහ කරනු ලබයි. මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමයක් යනු මුලික ආර්ථික පර්ෂණ විසදා ගැනීම සදහා වෙළදපොල මිල ක්‍රමයත් රාජ්‍ය සැලසුම් ක්‍රමයත් යන දෙකම මිශ්‍රව භාවිතා කරන ආර්ථික ක්‍රමයක් වේ. මෙවැනි ආර්ථික ක්‍රමයක ධනවාදී ආර්ථික ක්‍රමයක හා සමාජවාදී ආර්ථික කර්මයක ලක්ෂණ මිශ්‍රව පවතී. එම නිසාම පෞද්ගලික දේපල හිමිකමක් හා පොදු දේපල හිමිකමක් ද පවතී. පෞද්ගලික අංශයෙන් හා රාජ්‍ය අංශයෙන් ඉටුවන කාර්යයන් මිශ්‍රව පවතී. සම්පත් බෙදී යාම සදහා මිල ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක වන අතර රජය විසින් සම්පත් බෙදා හැරීම පිළිබද යම් යම් තීරණද මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමයක් තුලදී ගනු ලබයි. මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමයක් සම්බන්ධයෙන් වැදගත් වනුයේ දේපල හිමිකමේ විෂමතාව හා ආදායම බෙදී යාමේ විෂමතාව සහ පන්ති විෂමතාව අඩුද වැඩිද යන්නයි. එය තීරණය වන්නේ මිශ්‍ර ආර්ථික ක්‍රමයක් තුල පෞද්ගලික අංශයේ ආර්ථික කටයුතුද ප්‍රබල රාජ්‍ය අංශයේ ආර්ථික කටයුතුද ප්‍රබල යන්න මතය. පෞද්ගලික අංශයේ ආර්ථික කටයුතු ප්‍රබලනම් විෂමතාවන් වැඩි වන අතර රාජ්‍ය අංශයේ ආර්ථික කටයුතු ප්‍රබලනම් විෂමතාවන් අඩු මට්ටමක පවතී.
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
071-7556342 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්වවිද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
සැකසුම - සමිත් දර්ශන, කැළණිය විශ්ව විද්‍යාලය
නිර්දිෂ්ට ග්‍රන්ථ
1. සමුවෙල්සන්,පෝල් ඒ සහ නෝඩ්හවුස් විලියම් ඩි (1990),ශ්‍රී ලංකා ඇමෙරිකානු අධ්‍යන සංගමය,කොලඹ.
2. ලක්ෂ්මන් ඩබ්. ඩි සහ ගුණසේකර එච්. එම්(1998) 4 වන සංස්කරණය,ආර්ථික විශ්ලේෂණය,සීමාසහිත කරුණාරත්න සහ පුත්‍රයෝ,කොලඹ.
3. Ahuja,H. L92004),Priniciples of Macro – Economics,S. Chand and Company Ltd,New Delhi.
