බටහිර සංගීතය සිංහලෙන් - පාඩම 2

බටහිර සංගීතය සිංහලෙන්  . .  පාඩම 2  (06-07-2017) 

2. බටහිර සංගීතයේ ස්වර පද්ධතිය

බටහිර සංගීතයේ ස්වර 12ක් හඳුන්වා දී ඇත. එම ස්වර,

2.1.  Natural Notes (ශුද්ධ ස්වර)

2.2. Flat Notes (කෝමල ස්වර)

2.3. Sharp Note (තීව්‍ර ස්වර)       

ලෙසින් කොටස් 3කි.

2.1. Natural Notes (ශුද්ධ ස්වර)

 උත්තර භාරතීය රාගධාරී සංගීතයේ මෙන්ම බටහිර සංගීතයේදී ද ශුද්ධ ස්වර 7 ක් මුණ ගැසේ . ඒවා පහත පරිදි වේ.

                          C   D   E   F   G   A    B

 පියානෝවේ සහ සර පුවරුවේ (Electronic Key Board) ඇති සුදු පැහැ යතුරු (Keys) වලින් මෙම ශුද්ධ ස්වර නියෝජනය කරයි. මෙම ස්වර “ප්‍රකෘති ස්වර” ලෙසද හඳුන්වයි.

2.2. Flat Notes (කෝමල ස්වර)

ශුද්ධ සවරයක හඬ අර්ධයක් අඩු වීමෙන් Flat Notes හෙවත් කෝමල ස්වර සෑදේ. උත්තර භාරතීය රාගධාරී සංගීතයේ කෝමල ස්වර 4ක් ඇති අතර බටහිර සංගීතයේදී කෝමල ස්වර 5ක් හමුවේ.

♭ සංකේතය flat ස්වර හඳුනාගැනීම සඳහා යොදා ගනී. ඒවා පහත පරිදි වේ.

1. D♭ = D flat
2. E♭ = E flat
3. G♭ = G flat
4. A♭ = A flat
5. B♭ = B flat

2.3. Sharp Notes (තීව්‍ර ස්වර)

ශුද්ධ සවරයක නාදය අර්ධයක් වැඩි වීමෙන් Sharp Notes හෙවත් තීව්‍ර ස්වර සෑදේ. උත්තර භාරතීය රාගධාරී සංගීතයේ තීව්‍ර ස්වර 1ක් ඇති අතර බටහිර සංගීතයේදී තීව්‍ර ස්වර 5ක් හමුවේ.

♯ සංකේතය sharp ස්වර හඳුනාගැනීම සඳහා යොදා ගනී. ඒවා පහත පරිදි වේ.

1. C♯ = C sharp
2. D♯ = D sharp
3. F♯ = F sharp
4. G♯ = G sharp
5. A♯ = A sharp

C හි නාදය අර්ධයක් වැඩි වීමෙන් C♯ සෑදේ. එසේම D හි නාදය අර්ධයක් අඩු වීමෙන් D♭ සෑදේ. හොඳින් අවධානය යොමු කල විට, මෙම ස්වර නාම 2න්ම හඳුන්වන්නේ එකම ස්වරයක් බවත්,  

C sharp වුවද  D flat වුවද ලැබෙන්නේ එකම ස්වරය බව පැහැදිලි වේ.

ඒ අනුව flat සහ sharp ස්වර වල සම්බන්ධතාව පහත පරිදි වේ.

C♯ = D♭

D♯  = E♭    

F♯ = G♭

G♯ = A♭

A♯ = B♭

 2.4. Double Sharp & Double Flat Notes

යම් ස්වරයක් 2 වරක් sharp වූ විට එය “Double sharp” ලෙස හඳුන්වන අතර , x ආකාරයේ සංකේතයකින් එය දක්වනු ලැබේ.

එසේම යම් ස්වරයක් 2 වරක් flat  වූ විට එය “Double flat” ලෙස හඳුන්වන අතර, එය ♭♭ ලෙසින් සංකේතාත්මකව සටහන් කරනු ලැබේ.

උදාහරණ : G double sharp = G^x = A   එසේම    G double flat = G♭♭ = F

ස්වර මෙසේ සංකේතවත් කොට සටහන් කරන්නේද C,D,E,F,G,A,B,C ස්වර අනුපිලිවෙල පවත්වා ගැනීමට බව වටහා ගත යුතුය.

2.5 Intervals (ස්වර පරතර) – පළමු කොටස

ස්වර 2ක් අතර නාදයේ වෙනස Interval හෙවත් “ස්වර පරතරයක්” ලෙස හඳුන්වයි. මෙම සිද්ධාන්තය බටහිර සංගීතයේ පමණක් දක්නට ලැබෙන සුවිශේෂී අංගයකි.

ඕනෑම ස්වර 2ක්, එකකට පසු එකක් හෝ එකවිට වාදනය කළ විට ඇසෙන නාදය අනුව සහ වාදනය වූ ස්වර 2 අනුව Intervals නම් කර ඇත.

1.5.1 Semitone (අර්ධ ස්වර පරතරය)

යාබද හෙවත් එක ලඟින්ම පිහිටි ස්වර 2ක් අතර නාදයේ වෙනස semitone 1කි. ස්වර 2ක් අතර කුඩාම පරතරය මෙය වේ.

   උදාහරණ :  

1. C සහ C♯ යනු යාබදව පිහිටි ස්වර 2කි. එවිට මෙම ස්වර 2හි නාදයේ වෙනස semitone 1කි.
2. E♭ සහ E යනු යාබදව පිහිටි ස්වර 2කි. එවිට මෙම ස්වර 2හි නාදයේ වෙනස semitone 1කි.

  මෙහිදී වැදගත් කරුණක් මතුවේ. එනම්,

                 ස්වරයක හඬ 1 semitone වලින් වැඩි වන විට එම ස්වරය “sharp” වන අතර,

                 ස්වරයක හඬ 1 semitone වලින් අඩු වන විට එම ස්වරය “flat” වේ.

   උදාහරණ : 

C + 1 semitone  =  C♯           

E - 1 semitone   =  E♭           

G♯ + 1 semitone = A               

G♯ - 1 semitone  = G  

B♭ + 1 semitone  =  B

B♭ - 1 semitone  =  A

ඉහත සඳහන් සිද්ධාන්ත අනුව ,

 E සහ F යනු යාබද ස්වර 2 කි. එවිට,

                E + 1 semitone   =  E♯ (E sharp) සහ  

                F - 1 semitone   =  F♭ (F flat) වේ.

එනම්,  E♯ = F  සහ  F♭ = E  වේ.

 එසේම ,  B සහ C යනු යාබද ස්වර 2 කි. එවිට, 

         B♯ = C  සහ  C♭ = B  වේ.

වැදගත්. . ,                                                                                                          

 Semitone 1ක් half note 1ක් ලෙසද හැඳින්වෙන අතර,                                       

 Semitone 2ක්  =  tone 1ක් හෙවත් whole note (පූර්ණ ස්වරයක්) ලෙස හැඳින්වේ.

Semitone පරතර අනුව ස්වර 12 පෙළ ගැස්වූ විට පහත පරිදි වේ.

         C    C♯/Db   D    D♯/E♭    E    F    F♯/G♭   G   G♯ /A♭    A    A♯ /B♭    B

         1        2      3       4         5    6       7       8       9        10      11      12

පහත සඳහන් වෙන්නේ පියානෝවක යතුරු පුවරුවේ ස්වර සටහන් වන අන්දමයි 

බටහිර සංගීතය සිංහලෙන්  . .  පාඩම 3 න්  නැවත හමුවෙමු 

ඔබ සැමට ජය හා සතුට