ක්‍රියා පද
කිසියම් කිරීමක් හෝ සිදුවීමක් හගවන පද ක්‍රියා පද ලෙස හදුන්වයි.
නිදසුන් :
වැටෙයි, දුවයි, පනියි, ලියයි යන ක්‍රියා පද යම් කිරීමකට උදාහරණ වන අතර
පිපෙයි, බබලයි, මෝරයි, පායයි යන ක්‍රියා පද යම් සිදුවීමකට උදාහරණ වේ.
සිංහල භාෂාවේ ක්‍රියා පද වර්ග කොටස් අටක ට බෙදේ.
1.පුර්ව ක්‍රියා
2.මිශ්‍ර ක්‍රියා
3.අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
4.ප්‍රයෝජ්‍ය ක්‍රියා
5.විධි ක්‍රියා
6.ආශීර්වාද ක්‍රියා
7.ත්‍රෛ කාලික ක්‍රියා
8.කර්ම කාරක ක්‍රියා
1.පුර්ව ක්‍රියා
කර්තෘගේ අවසාන ක්‍රියාවට පෙර සිදු කරන ලද ක්‍රියා පුර්ව ක්‍රියා නම් වේ.
නිදසුන් :
ළමයා ගසට නැග ගෙඩි කඩයි.
මම උදැසන පිබිද මුහුණ සෝදා බත් කා දෙමාපියන් වැද පාසලට යමි.
ඔබේ අමතර දැනුමට :
ප්‍රශ්න අංක 01
පහත සදහන් ක්‍රියා පද වලින් තැනෙන පුර්ව ක්‍රියා පද ලියන්න.
1.ලියයි - ලියා
2.දුවයි - දුවලා, දුව ගොස්
3.පනියි - පැන
4.නටයි - නටා
5.ගයයි - ගයා
6.වයයි - වයා
7.බොයි - බී
8.සොයයි - සොයා
9.අඩයි - අඩා
10.වැළපෙයි - වැලපී
11.අදියි - ඇද
12.පෙරලයි - පෙරලී
13.සිනාසෙයි - සිනාසී
14.අතුගායි - අතුගා
15.මැළවෙයි - මැලවි
16.පිපෙයි - පිපී
17.පායයි - පායා
18.උදුරයි - උදුරා
19.මකයි - මකා
20.පහදයි - පහදා
21.බබළයි - බබළා
22.ඇමදියි - ඇමද
2.මිශ්‍ර ක්‍රියා
කතෘගේ අවසාන ක්‍රියාව සමග මිශ්‍රව හෙවත් එකටම සිදු වන ක්‍රියා මිශ්‍ර ක්‍රියා නම් වේ. මිශ්‍ර ක්‍රියා නිර්මාණය කර ගන්නා ආකාර දෙකක් ඇත.
01.ධාතුව අගට මින්/ මින/ මිනි ප්‍රත්‍ය එකතු කිරීමෙන්
නිදසුන් :
1.ළමයා දුවමින් සිනාසෙයි.
2.ළමයා සිනාසෙන්නේ දුවමිනි / දුවමින.
3.නළුවා රගමින් ගී ගයයි.
4.නළුවා ගී ගයන්නේ රගමිනි.
02.පුර්ව ක්‍රියා පද දෙකක් එකට එකතු වීමෙන් මිශ්‍ර ක්‍රියා පද සැදෙයි.
නිදසුන් :
1.අපි බත් කකා දුවමු
2.අම්මා අප එනතුරු මග බලබලා සිටියාය.
3.මම සිනාසිසී අකුරු උගනිමි.
ඔබේ අමතර දැනුමට :
ප්‍රශ්න අංක 02
පහත සදහන් පද මිශ්‍ර ක්‍රියා ලෙස හා පුර්ව ක්‍රියා පද ලෙස සකසන්න.
1.පනියි = පනිමින් - පැනපැන
2.නටයි = නටමින් - නට නටා
3.කරයි = කරමින් - කර කර
4.වදියි = වදිමින් - වැද වැද
5.ලියයි = ලියමින් - ලිය ලියා
6.අදියි - අදිමින් - ඇද ඇද
7.ඉගිලෙයි = ඉගිලෙමින් - ඉගිලී ඉගිලී
8.සොයයි = සොයමින් - සොය සොයා
9.වැළපෙයි = වැලපෙමින් - වැලප වැලප
10.බොයි = බොමින් - බිබී
3.අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
යම් කිසි ක්‍රියාවකින් එම ක්‍රියාව සිදු වන කාලය පිලිබදව හෝ එම ක්‍රියාව සිදු වීමේ අවිනිශ්චිත බවක් හෝ කියැවේ නම් එබදු ක්‍රියා අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා ගණයට අයත් වේ.
ඒ අනුව අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා කොටස් දෙකකට බෙදේ.එනම්,
1.කාලාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
2.අනියමාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
1.කාලාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
යම් කිසි ක්‍රියාවකින් එම ක්‍රියාව සිදු වන කාලය පිලිබදව කියැවේ නම් එවැනි ක්‍රියා කාලාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා ගණයට අයත් වේ.
නිදසුන් :
1.ළමයා දුවද්දී බිම වැටුණේය.
2.වැසි වසිද්දී ගග ගැලුවේය.
3.කුකුලන් හඩලද්දී මම අවදි වුයෙමි.
2.අනියමාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා
කිසියම් ක්‍රියාවක් සිදු වීමේ අවිනිශ්චිත බවක් කියැවේ නම් එබදු ක්‍රියා අනියමාර්ථයේ අසම්භාව්‍ය ක්‍රියා ගණයට අයත් වේ.
නිදසුන් :
1.දරුවන් ගෙදර ආවොත් දෙමාපියෝ සතුටු වෙති.
2.අප ගියොත් මිතුරෝ දුක්වෙති.
3.කුකුළන් හැඩලුවොත් මම අවදි වෙමි.
4.මා දිනුවොත් මව සතුටු වෙයි.
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
076-6557372 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්ව විද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
